KÂR PAYI AVANSI DAĞITIMI HAKKINDA TEBLİĞDE

DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR TEBLİĞ

 

Tarih: 04.09.2018

Sayı: 2018:31

 

1. KAR PAYI AVANSINA İLİŞKİN YASAL DÜZENLEMELER

 

6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun Kar payı başlıklı 509 uncu maddesinde;  sermaye için faiz ödenmeyeceği; kâr payının da ancak net dönem kârından ve serbest yedek akçelerden dağıtılabileceği ve  Sermaye Piyasası Kanunu’na tabi olmayan şirketlerde kâr payı avansının (Gümrük ve) Ticaret Bakanlığı’nca çıkartılacak bir tebliğ ile düzenleneceği belirtilmiştir.

Bu maddeye istinaden 2012 yılında çıkartılan Kar Payı Avansı Dağıtımı Hakkında Tebliğ ile; anonim şirketler ile limited ve sermayesi paylara bölünmüş komandit şirketlerin,  kâr payından mahsup edilmek üzere ara dönem finansal tablolara göre oluşan kârları üzerinden hesaplanacak kar payı avansının  dağıtımında uyacakları usul ve esaslar düzenlenmiştir.

1 Eylül 2018 tarih ve 30522 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Kar Payı Dağıtımı Hakkında Tebliğde Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ ile kar payı avansının dağıtımına ilişkin birtakım değişiklikler yapılmıştır.

Bu yazımızda, 2012 yılından bu yana uygulanan kar payı avansı tebliğinde yer alan özellikli hususlar ile 1 Eylül 2018 tarihinde getirilen değişiklikler ve kar payı avansının vergilendirilmesi hükümleri yer almaktadır.

 

Tebliğe göre şirketlerin kar payı avansı dağıtabilmeleri için,

a)Şirket genel kurulunca kar payı avansı dağıtılmasına ilişkin karar alınması ve

b)Kar payı avansı dağıtılacak hesap döneminde hazırlanan üç, altı veya dokuz aylık ara dönem finansal tablolara göre kar edilmiş olması gerekmektedir.

 

Hangi hallerde Kar Payı Avansı Şirkete İade Edilir

Dönem sonunda, yıl içinde dağıtılan kâr payı avansını karşılayacak tutarda net dönem kârı oluşmaması durumunda;

• Net önem kârını aşan kâr payı avansları varsa bir önceki yıla ait bilançoda yer alan serbest yedek akçelerden mahsup edilecektir.

 Serbest yedek akçe tutarının da dağıtılan kar payı avanslarını karşılayamaması halinde;

• Fazla ödenmiş olan kar payı avansları ortaklar tarafından şirkete iade edilecektir.

 Dönem sonunda zarar oluşması durumunda;

• Önceki yıla ait bilançosunda yer alan genel kanuni yedek akçeler ile serbest yedek akçeler varsa bunlar  zarar mahsubunda kullanılacak,

Şayet sözkonusu yedek akçelerin toplamı  zararı karşılamaya yetmiyor ise

• dönem içinde dağıtılan kâr payı avanslarının tamamı ortaklar tarafından şirkete iade edilecektir.

Yapılan değişiklikle genel kanuni yedek akçeler zarar mahsubunda dikkate alınmayacak, sadece serbest yedek akçeler zararın mahsubunda kullanılacak ve serbest yedek akçelerin zararı karşılayamaması durumunda  kar payı avanslarının tamamı iade edilecektir.

 Serbest yedek akçelerin, dönem zararından mahsubu sonrasında kalan serbest yedek akçe tutarı varsa, bu tutar dağıtılan kâr payı avanslarından indirilecek ve indirimden sonra kalan  kâr payı avansı tutarı ortaklar tarafından şirkete iade edilecektir.

Yıl içerisinde ödenen kâr payı avanslarının, yılın net dönem kârından mahsup edilmesi gerekmektedir.  Mahsup işlemi yapılmadan, şirket genel kurulunca kâr payı dağıtılmasına ve kâr payı avansı ödenmesine karar verilemeyecektir.

 

 Dağıtılacak Kâr Payı Avansının Hesaplanması

Dağıtılacak kar payı hesaplanırken ara dönem karından aşağıdaki kalemler indirilir:

-varsa geçmiş yıllar zararları

-vergi, fon ve mali karşılıklar

- kanunlara ve sözleşmeye göre ayrılması gereken yedek akçeler,

-varsa imtiyazlı pay sahipleri, intifa senedi sahipleri kâra katılan diğer kimseler için ayrılacak tutarlar,

 Ödenecek kâr payı avansı, bu şekilde hesaplanan tutarın yarısını geçemeyecektir.

Yapılan değişiklikle imtiyazlı pay sahipleri için ayrılan tutarlar kar payı avansının hesabında kardan indirim konusu yapılmayacaktır. Yeni düzenlemeye göre, imtiyazlı ortaklar da imtiyazları oranında kâr payı avansı alabileceklerdir.

 

Kâr payı avansı ödemeleri

a) Kâr payı avansı, dağıtım tarihleri itibarıyla ortaklara payları oranında ödenirken yapılan değişiklikle 1 Eylül 2018 tarihinden itibaren sözleşmede aksine bir hüküm yoksa, dağıtım tarihleri itibarıyla ortağın sermaye payı için şirkete yaptığı ödemelerle orantılı olacak şekilde ödenecektir.

b)  Yapılan değişiklikle 1 Eylül 2018 tarihinden itibaren kâr payı avansı, imtiyazlı paylara imtiyaz oranında ödenecektir.  İntifa senedi sahiplerine, ortaklıkları nedeniyle dağıtılacak kâr payı avansı hariç olmak üzere yönetim organı üyelerine ve sözleşmede ortaklar dışında kâra katılması öngörülen diğer kimselere kâr payı avansı ödenmeyecektir.

 

 

2) DAĞITILAN KAR PAYI AVANSININ VERGİLENDİRİLMESİ

 

1 Seri no’lu Kurumlar Vergisi Genel Tebliği’ne göre, kurumlar vergisi mükelleflerince avans kâr payı dağıtımı yapılması halinde, dağıtılan kâr payları üzerinden elde edenin hukuki durumuna göre vergi kesintisi yapılacaktır. Kesilen vergiler, avans kâr payı dağıtımının yapıldığı aya ait muhtasar beyanname ile beyan edilecektir.

Ortaklar ise, kar payı avansının dağıtıldığı dönemde elde etmiş sayılmayacaklar, kurumun yıllık safi kazancının kesinleşip, kârın nakden veya hesaben dağıtıldığı, yani  avansın kâr dağıtım kararı uyarınca dağıtılan kârdan mahsup edildiği tarihte elde etme gerçekleşecektir. Ancak; bu süre, ilgili hesap dönemine ilişkin beyannamenin verilmesi gereken tarihi içeren hesap döneminin sonunu geçemeyecektir.

1 Eylül 2018 tarihinden itibaren kar payı avansı hesabında geçerli olan tablo ektedir.