SİRKÜLER : 2007-36           05.05.2007
KONU : Birinci Geçici Vergilendirme Döneminde Menkul Kıymetlerin Değerlemesine Esas Piyasa Rayiçleri

Bilindiği üzere Vergi Usul Kanunu’nun 279. maddesi hükmü aşağıdaki gibidir.

“Hisse senetleri ile fon portföyünün en az yüzde 51'i Türkiye'de kurulmuş bulunan şirketlerin hisse senetlerinden oluşan yatırım fonu katılma belgeleri alış bedeliyle, bunlar dışında kalan her türlü menkul kıymet borsa rayici ile değerlenir. Borsa rayici yoksa veya borsa rayicinin muvazaalı bir şekilde oluştuğu anlaşılırsa değerlemeye esas bedel, menkul kıymetin alış bedeline vadesinde elde edilecek gelirin (kur farkları dahil) iktisap tarihinden değerleme gününe kadar geçen süreye isabet eden kısmının eklenmesi suretiyle hesaplanır. Ancak, borsa rayici bulunmayan, getirisi ihraç edenin kar ve zararına bağlı olarak doğan ve değerleme günü itibariyle hesaplanması mümkün olmayan menkul kıymetler, alış bedeli ile değerlenir.”

Buna göre; bilançoya dahil iktisadi kıymetlerden, hisse senetleri ve fon portföyünün en az % 51’i Türkiye’de kurulmuş bulunan şirketlerin hisse senetlerinden oluşan yatırım fonu katılma belgelerinin alış bedelleriyle; bunların dışında kalan her türlü menkul kıymetin ise, borsa rayiciyle değerlenmesi gerekmektedir.

Borsa rayicinin bulunmaması veya borsa rayicinin muvazaalı biçimde oluştuğunun anlaşılması halinde, değerlemeye esas bedelin; menkul kıymetin alış bedeline, vadesinde elde edilecek gelirin (kur farkı dahil) iktisap tarihinden değerleme gününe kadar geçen süreye isabet eden kısmının eklenmesi suretiyle hesaplanacağı; borsa rayici bulunmayan, getirisi ihraç edenin kar ve zararına bağlı olarak doğan ve değerleme günü itibariyle hesaplanması mümkün olmayan menkul kıymetlerin ise, alış bedeliyle değerleneceği de, anılan maddede, ayrıca hükme bağlanmıştır

Diğer taraftan borsa rayicinin tanımlandığı Vergi Usul Kanunu’ nun 263 üncü maddesi hükmü aşağıdaki gibidir.

“Borsa rayici, gerek menkul kıymetler ve kambiyo borsasına, gerekse ticaret borsalarına kayıtlı olan iktisadi kıymetlerin değerlemeden evvelki son muamele gününde borsadaki muamelelerin ortalama değerlerini ifade eder.
Normal temevvüçler dışında fiyatlarda bariz kararsızlıklar görülen hallerde, son muamele günü yerine değerlemeye takaddüm eden 30 gün içindeki ortalama rayici esas olarak aldırmaya Maliye Bakanlığı yetkilidir.”
Yukarıda yer verilen Vergi Usul Kanunu hükümleri gereğince, 31.03.2007 tarihinde sona eren 2007 yılının birinci üç aylık geçici vergilendirme  dönemine ilişkin kazançların tespitinde; aktifte kayıtlı bulunan ve İstanbul Menkul Kıymetler Borsası (İMKB) Tahvil ve Bono Piyasası’nda işlem gören tahvil ve bonolar için borsa rayiçlerinin dikkate alınması gerekmektedir.

Dolayısıyla İMKB’de işlem gören tahvil ve bonolar için rayiç fiyatlar 30.03.2007 tarihinde gerçekleştirilen işlemler sonucu (31.03.2007 tarihinin tatil gününe rastlaması nedeniyle) oluşan ağırlıklı ortalama fiyatlar (Valörü değerleme gününden sonraya saranlar dahil) olacak ve değerlemede aşağıda gösterilen ağırlıklı ortalama fiyatların Borsa Rayici olarak esas alınması gerekmektedir.

Saygılarımızla.

VALÖR TAHVİL TANIMI  AĞR.ORT.FİYAT
30.03.2007 TRB040407T13               99,762   
30.03.2007 TRT180407T17               99,112   
30.03.2007 TRT090507T17               98,240   
30.03.2007 TRT130607T10               96,663   
30.03.2007 TRT270607T14               96,163   
30.03.2007 TRT040707T10               95,494   
30.03.2007 TRB180707T14               94,850   
30.03.2007 TRB220807T17               93,299   
30.03.2007 TRT050907T17               92,642   
30.03.2007 TRB120907T18               92,312   
30.03.2007 TRT171007K19                 9,107   
30.03.2007 TRT171007T10             110,224   
30.03.2007 TRT071107T11               89,739   
04.04.2007 TRT281107F12             103,100   
30.03.2007 TRT121207T13               88,139   
04.04.2007 TRT130208F19             101,750   
30.03.2007 TRT090408T17               83,082   
04.04.2007 TRT280508F19             103,995   
30.03.2007 TRT020708T11             105,227   
30.03.2007 TRT160708T15               78,903   
02.04.2007 TRT130808T17               77,967   
30.03.2007 TRT130808T17               77,823   
02.04.2007 TRT261108T17               74,193   
30.03.2007 TRT261108T17               74,054   
04.04.2007 TRT220409F15             102,600   
04.04.2007 TRT251109F13             102,300   
30.03.2007 TRT100210T12               94,500   
30.03.2007 TRT170210T15             105,680   
30.03.2007 TRT180810T18             105,743   
04.04.2007 TRT150910F16             101,420   
04.04.2007 TRT150910F24             102,450   
04.04.2007 TRT131010F15             104,260   
04.04.2007 TRT131010F23             104,100   
30.03.2007 TRT120111T10             107,200   
02.04.2007 TRT190111T13               91,699   
30.03.2007 TRT190111T13               91,246   
30.03.2007 TRT070911T19             103,241   
30.03.2007 TRT150212T15             102,720   
02.04.2007 TRT070312T14               95,250   
30.03.2007 TRT070312T14               94,500   
30.03.2007 TRT260214T10             103,250