x

Üçüncü Geçici Vergilendirme Döneminde Menkul Kıymetlerin Değerlemesine Esas Piyasa Rayiçleri ( 2007-61 )

SİRKÜLER : 2007-61                                                                   17.10.2007
KONU : Üçüncü Geçici Vergilendirme Döneminde Menkul Kıymetlerin Değerlemesine Esas Piyasa Rayiçleri

Bilindiği üzere Vergi Usul Kanunu’nun 279. maddesi hükmü aşağıdaki gibidir.
“Hisse senetleri ile fon portföyünün en az yüzde 51'i Türkiye'de kurulmuş bulunan şirketlerin hisse senetlerinden oluşan yatırım fonu katılma belgeleri alış bedeliyle, bunlar dışında kalan her türlü menkul kıymet borsa rayici ile değerlenir. Borsa rayici yoksa veya borsa rayicinin muvazaalı bir şekilde oluştuğu anlaşılırsa değerlemeye esas bedel, menkul kıymetin alış bedeline vadesinde elde edilecek gelirin (kur farkları dahil) iktisap tarihinden değerleme gününe kadar geçen süreye isabet eden kısmının eklenmesi suretiyle hesaplanır. Ancak, borsa rayici bulunmayan, getirisi ihraç edenin kar ve zararına bağlı olarak doğan ve değerleme günü itibariyle hesaplanması mümkün olmayan menkul kıymetler, alış bedeli ile değerlenir.”
Buna göre; bilançoya dahil iktisadi kıymetlerden, hisse senetleri ve fon portföyünün en az % 51’i Türkiye’de kurulmuş bulunan şirketlerin hisse senetlerinden oluşan yatırım fonu katılma belgelerinin alış bedelleriyle; bunların dışında kalan her türlü menkul kıymetin ise, borsa rayiciyle değerlenmesi gerekmektedir.
Borsa rayicinin bulunmaması veya borsa rayicinin muvazaalı biçimde oluştuğunun anlaşılması halinde, değerlemeye esas bedelin; menkul kıymetin alış bedeline, vadesinde elde edilecek gelirin (kur farkı dahil) iktisap tarihinden değerleme gününe kadar geçen süreye isabet eden kısmının eklenmesi suretiyle hesaplanacağı; borsa rayici bulunmayan, getirisi ihraç edenin kar ve zararına bağlı olarak doğan ve değerleme günü itibariyle hesaplanması mümkün olmayan menkul kıymetlerin ise, alış bedeliyle değerleneceği de, anılan maddede, ayrıca hükme bağlanmıştır
Diğer taraftan borsa rayicinin tanımlandığı Vergi Usul Kanunu’ nun 263 üncü maddesi hükmü aşağıdaki gibidir.
“Borsa rayici, gerek menkul kıymetler ve kambiyo borsasına, gerekse ticaret borsalarına kayıtlı olan iktisadi kıymetlerin değerlemeden evvelki son muamele gününde borsadaki muamelelerin ortalama değerlerini ifade eder.
Normal temevvüçler dışında fiyatlarda bariz kararsızlıklar görülen hallerde, son muamele günü yerine değerlemeye takaddüm eden 30 gün içindeki ortalama rayici esas olarak aldırmaya Maliye Bakanlığı yetkilidir.”
Yukarıda yer verilen Vergi Usul Kanunu hükümleri gereğince, 30.09.2007 tarihinde sona eren 2007 yılının üçüncü üç aylık geçici vergilendirme  dönemine ilişkin kazançların tespitinde; aktifte kayıtlı bulunan ve İstanbul Menkul Kıymetler Borsası (İMKB) Tahvil ve Bono Piyasası’nda işlem gören tahvil ve bonolar için borsa rayiçlerinin dikkate alınması gerekmektedir.
 
Dolayısıyla İMKB’de işlem gören tahvil ve bonolar için rayiç fiyatlar 28.09.2007 tarihinde gerçekleştirilen işlemler sonucu (30.09.2007 tarihinin tatil gününe rastlaması nedeniyle) oluşan ağırlıklı ortalama fiyatlar (Valörü değerleme gününden sonraya olanlar dahil) olacak ve değerlemede aşağıda gösterilen ağırlıklı ortalama fiyatların Borsa Rayici olarak esas alınması gerekmektedir.
Saygılarımızla. 
  
 

VALÖR  TAHVİL TANIMI AĞIRLIKLI  ORTALAMA FİYAT
    
 A)  KAMU MENKUL KIYMETLERİ   
28/09/2007 TRB031007T16 99,780
28/09/2007 TRT171007T10 109,071
28/09/2007 TRT071107T11 98,346
03/10/2007 TRT281107F12 102,700
28/09/2007 TRT121207T13 96,884
28/09/2007 TRB160108T11 95,377
03/10/2007 TRT130208F19 101,600
28/09/2007 TRB200208T14 93,901
28/09/2007 TRB120308T13 92,961
28/09/2007 TRT090408T17 91,846
03/10/2007 TRT280508F19 103,500
28/09/2007 TRT110608T11 89,247
28/09/2007 TRT020708T11 104,052
03/10/2007 TRT090708F10 102,850
28/09/2007 TRT160708T15 87,821
28/09/2007 TRT130808T17 86,784
28/09/2007 TRT081008T10 84,765
28/09/2007 TRT261108T17 83,183
28/09/2007 TRT040209T13 80,872
03/10/2007 TRT010409F10 92,526
03/10/2007 TRT220409F15 103,600
28/09/2007 TRT060509T18 77,998
03/10/2007 TRT251109F13 102,200
03/10/2007 TRT200110F17 101,250
28/09/2007 TRT100210T12 99,400
28/09/2007 TRT170210T15 105,677
28/09/2007 TRT180810T18 105,544
03/10/2007 TRT150910F16 103,000
03/10/2007 TRT150910F24 103,300
03/10/2007 TRT131010F15 105,750
03/10/2007 TRT131010F23 106,000
28/09/2007 TRT120111T10 105,400
28/09/2007 TRT190111T13 97,164
28/09/2007 TRT070911T19 102,350
28/09/2007 TRT150212T15 106,400
28/09/2007 TRT070312T14 101,529
28/09/2007 TRT260214T10 102,591