KURUMLAR VERGİSİ GENEL TEBLİĞİNDE MUAFİYET,

İSTİSNA VE ORANLARLA İLGİLİ YAPILAN DÜZENLEMELER

Tarih: 26.12.2017

Sirküler: 2017:37

23 Aralık 2017 tarih ve 30279 sayılı Resmi Gazete’de Kurumlar Vergisi Genel Tebliği’nde Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ (Seri No:14) yayımlanmıştır. Söz konusu Tebliğde, 7061 sayılı Bazı Vergi Kanunları ile Diğer Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanunda   Kurumlar Vergisi Kanunu ile ilgili yer alan hükümlerin uygulanmasına ilişkin aşağıdaki açıklamalar yer almaktadır:

 

1. Kooperatiflerin muafiyet şartlarından biri olan “Sadece ortaklarla iş görülmesi” ne ilişkin ilave açıklamalar

Kooperatiflerin faaliyetlerinde kullandıkları ve ekonomik ömrünü tamamlamış olan demirbaş, makine, teçhizat, taşıt ve benzeri amortismana tabi iktisadi kıymetleri elden çıkarmaları ortak dışı işlem sayılmayacaktır.

 

 

2. Kurumlar vergisinden muaf olan kooperatiflerde ortak dışı işlemlerin vergilendirilmesi

Yapılan düzenleme ile 1.1.2018 tarihinden itibaren kurumlar vergisinden muaf kooperatiflerin ortak dışı işlemlerinin bulunması, diğer şartları taşımaları kaydıyla muafiyetten yararlanmalarını etkilemeyecek; ortak dışı işlemler nedeniyle kooperatif  tüzel kişiliğine bağlı ayrı bir iktisadi işletme oluşmuş kabul edilecek ve sözkonusu iktisadi işletme adına kurumlar vergisi mükellefiyeti tesis edilecektir. Kooperatiflerin ortak dışı işlemlerinden elde edilen kazançları sözkonusu iktisadi işletme nezdinde kurumlar vergisine tabi tutulacak, ortak içi işlemlerinden elde edilen kazançları vergilendirilmeyecektir.

Kurumlar vergisinden muaf kooperatiflerin  iktisadi işletmelerinden ve tam mükellefiyete tabi başka bir kurumun sermayesine iştirakten kazanç elde etmeleri ve bu kazançların daha sonra ortaklara dağıtılması da muafiyetten yararlanmayı etkilemeyecektir.

İştirak ettiği tam mükellef kurumlar tarafından 1/1/2018 tarihinden itibaren dağıtılan kâr payları üzerinden %15 vergi kesintisi yapılacaktır. Ancak söz konusu kooperatiflerin elde etmiş oldukları bu kâr paylarının, daha sonra ortaklara dağıtılması durumunda dağıtılan tutarlar üzerinden Gelir Vergisi Kanunu ile Kurumlar Vergisi Kanunu uyarınca herhangi bir vergi kesintisi yapılması söz konusu olmayacaktır.”

Yine, ortak dışı işlemlerinden dolayı 1/1/2018 tarihinden önce kurumlar vergisi mükellefiyeti tesis edilmiş olan kooperatiflerin, muafiyete ilişkin diğer şartları da taşıyor olmaları kaydıyla, 1/1/2018 tarihi itibarıyla kurumlar vergisi mükellefiyet kayıtları silinecek ve kooperatif tüzel kişiliğine bağlı  bir iktisadi işletme adına kurumlar vergisi mükellefiyeti tesis ettirilecektir.

İktisadi işletmenin mükellefiyetle ilgili ödevlerinin yerine getirilmesinden kooperatif tüzel kişiliği sorumlu olacaktır

Kurumlar vergisinden muaf olan kooperatiflerin ortak dışı işlemleri nedeniyle oluşan iktisadi işletmenin kazançları üzerinden hesaplanan kurumlar vergisi, kooperatif tüzel kişiliği adına tarh olunacaktır.

 

3. Risturn İstisnası

7061 sayılı Kanun ile yapılan düzenlemelerle Kooperatiflerin ortak dışı işlemlerinin bulunması muafiyetten yararlanmalarına engel teşkil etmeyeceğinden ortak içi işlemlerinden dolayı her halükarda muafiyetten yararlanacaklarından üretim ve kredi kooperatiflerinde ortak içi işlemlerden kaynaklanan risturn istisnasına ilişkin hükümler 1.1.2018 tarihinden itibaren yürürlükten kaldırılmıştır.

 

4) Taşınmazlar ve iştirak hisseleri ile kurucu senetleri, intifa senetleri ve rüçhan hakları satış kazancı istisnası

Kurumların  en az iki tam yıl süreyle aktiflerinde yer alan taşınmazların satışından doğan kazançların %75'lik kısmı istisna iken 7061 sayılı Kanun ile bu oran % 50 ‘ye indirilmiştir. İştirak hisseleri ile kurucu senetleri, intifa senetleri ve rüçhan hakları satış kazançları istisna oranında bir değişiklik yapılmadığından  % 75  istisna oranı uygulamaya devam edecektir.

 

Tebliğde de buna paralel düzenleme yapılmış; değişikliğin yürürlüğe girdiği 5/12/2017 tarihinden itibaren (bu tarih dahil) yapılan taşınmaz satışlarından elde edilen kazancın %50’lik kısmına; bu tarihten önce yapılan taşınmaz satışlarından elde edilen kazancın ise %75’lik kısmına istisna uygulanacağı hüküm altına alınmıştır.

İstisnadan yararlanma şartlarından biri olan istisnadan yararlanan kısmın pasifte özel bir fon hesabına alınması ve satışın yapıldığı yılı izleyen beşinci yılın sonuna kadar söz konusu fon hesabında tutulmasında, taşınmazlar için  5/12/2017 tarihinden itibaren %50’lik kısmına istisna uygulanacağından, bu tarihten itibaren yapılan taşınmaz satışlarına ilişkin olarak kazancın sadece istisnaya konu edilen %50’lik kısmın fon hesabına alınacağı belirtilmiştir.

Yine kanunda yapılan değişiklikle; bankalara  borçları nedeniyle kanunî takibe alınmış kurumlar ile bunların kefillerinin ve ipotek verenlerin sahip oldukları taşınmazlar, iştirak hisseleri, kurucu senetleri ve intifa senetleri ile rüçhan haklarının, devrinden sağlanan kazançlar için tanınan istisnanın kapsamı genişletilmiş ve bankaların yanı sıra finansal kiralama ya da finansman şirketleri de dahil edilmiştir. Buna göre Tebliğde;

 

1. 1/1/2018 tarihinden itibaren taşınmazlar, iştirak hisseleri, kurucu senetleri ve intifa senetleri ile rüçhan haklarının  finansal kiralama ve finansman şirketlerine devrinden doğan hasılatın bu borçların tasfiyesinde kullanılan kısmına isabet eden kazançların tamamına kurumlar vergisi istisnası uygulanacak,

 

2. Finansal kiralama işlemlerinde, finansal kiralama sözleşmesinin feshinden dolayı  kiracı tarafından finansal kiralama şirketine iade edilen malın üçüncü kişilere satışında istisnadan yararlanılmayacaktır.

 

3.  Kiracının temerrüdü neticesinde her türlü tasarruf hakkının şirkete devri dolayısıyla kiracıya yapılan bir ödeme olursa istisnadan yararlanılmayacak; ancak şirket tarafından sözkonusu varlığın 3. Kişilere satışı istisna kapsamında olacaktır.

 

 

4. Kiracının temerrüdü sebebiyle kanuni takipteki finansal kiralama alacakları karşılığında tarafların mutabakatıyla, kiralayanın her türlü tasarruf hakkını devir aldığı  taşınmazların finansal kiralama şirketlerince üçüncü kişilere satışından doğan kazançların %50’lik kısmına da istisna uygulanacaktır.

 

7061 sayılı Kanun ile Finansal Kiralama, Faktoring ve Finansman Şirketleri Kanununda yapılan düzenlemeyle 1/1/2019 tarihinden itibaren finansal kiralama ve finansman şirketleri tarafından ayrılan özel karşılıkların tamamının ayrıldıkları yılda kurum kazancının tespitinde gider olarak kabul edileceği hüküm altına alınmıştır.

 

 

5)Kurumlar Vergisi Oranı % 22 uygulanacaktır.

Kurumların 2018, 2019 ve 2020 yılı vergilendirme dönemlerine (özel hesap dönemi tayin edilen kurumlar için ilgili yıl içinde başlayan hesap dönemlerine) ait kurum kazançları için kurumlar vergisi oranı %22 olarak uygulanacaktır.

Söz konusu dönemlerde geçici vergi oranı da  %22 olacaktır.

İlgili tebliğ ektedir. Saygılarımızla.