7104 SAYILI KANUN İLE KATMA DEĞER VERGİSİ VE DİĞER BAZI KANUNLARDA YAPILAN DEĞİŞKLİKLER

 

Tarih: 15.05.2018

Sayı: 2018:23

7104 Sayılı “Katma Değer Vergisi Kanunu ve Bazı Kanunlar ile 178 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun” 6 Nisan 2018 Tarihli ve 30383 Sayılı Resmi Gazete’de yayımlandı. Kanunda yer alan düzenlemeler aşağıdaki gibidir:

 

1)Arsa Karşılığı İnşaat İşlerinde KDV

Katma Değer Vergisi Kanunu’nun 2 nci maddesine ilave edilen hüküm ile, arsa karşılığı inşaat işlerinde, arsa sahibi tarafından konut veya iş yerine karşılık müteahhide arsa payı teslimi, müteahhit tarafından arsa payına karşılık arsa sahibine konut veya iş yeri teslimi yapılmış sayılarak trampa  kapsamına alınmıştır.

Emsal bedel ve emsal ücretin tayinine ilişkin hükümlerin yer aldığı KDV Kanununun 27’nci maddesine yapılan ilave; arsa karşılığı inşaat işlerinde, müteahhit tarafından arsa payına karşılık arsa sahibine verilen konut veya iş yerinin bedelinin VUK 267’nci maddede yer alan maliyet bedeli esasına göre belirlenecektir.

Düzenleme, 06.04.2018 tarihinden sonra yapılan teslimlere uygulanmak üzere yürürlüğe girmiştir.

 

2) Müzayede Mahallerinde Yapılan Satışlar

Katma değer Vergisi Kanunu’nun mükelleflerin tek tek sayıldığı 8 inci maddesine ilave edilen bent ile 6 Nisan 2018 tarihinden itibaren müzayede suretiyle yapılan satışlarda, müzayedeyi düzenleyenlerin (icra daireleri, mahkeme satış memurlukları vb.) mükellef sayılacağı  belirtilmiştir. Böylelikle müzayedeyi düzenleyenlerin mükellefiyeti hususu açıklığa kavuşturulmuştur.

 

3)Gümrüksüz Satış Mağazaları

Katma Değer Vergisi Kanunu’nun ihracat teslimlerini düzenleyen 12 nci maddesine yapılan ilave ile, gümrüksüz satış mağazalarına veya bunların depolarına yapılan teslimler ihracat teslimi sayılarak katma değer vergisinden istisna tutulmaktadır.

Bu arada Özel Tüketim Vergisi Kanunu’nda da değişiklik yapılarak,  gümrüksüz satış mağazalarına veya bunların depolarına yapılan teslimler özel tüketim vergisinden de müstesna tutulmaktadır. İhraç edilen mallarda olduğu gibi, bu mağaza ve depolara teslim edilen malların alış faturaları üzerinde gösterilen ve beyan edilerek ödenen özel tüketim vergisinin, malları bu yerlere teslim edenlere iade edileceği hükmü getirilmiştir.

Düzenlemeler, 01 Haziran 2018 tarihinde yürürlüğe girecektir.

 

4) Tam İstisna Kapsamına Alınan Teslim ve Hizmetler

 Katma Değer vergisi Kanunu’nun Araçlar, Kıymetli Maden ve Petrol Aramaları ile Ulusal Güvenlik Harcamaları ve Yatırımlarda İstisna başlıklı 13 üncü maddesine aşağıdaki teslim ve hizmetler  de ilave edilmiştir. Böylece mükellefler,  bu işlemleri dolayısıyla yüklendikleri KDV’yi indirim yoluyla gideremedikleri takdirde  iadesini talep edebileceklerdir.

 

a)Genel ve özel bütçeli kamu idarelerine, il özel idarelerine, belediyelere ve köylere bağışlanmak üzere yapılan okul, sağlık tesisi ve yüz yatak (kalkınmada öncelikli yörelerde elli yatak) kapasitesinden az olmamak üzere öğrenci yurdu ile çocuk yuvası, yetiştirme yurdu, huzurevi, bakım ve rehabilitasyon merkezi, mülki idare amirlerinin izni ve denetimine tabi ibadethaneler, Diyanet İşleri Başkanlığı denetimine tabi yaygın din eğitimi verilen tesisler, Gençlik ve Spor Bakanlığına ait gençlik merkezleri ile gençlik ve izcilik kamplarının inşası dolayısıyla bağışta bulunacaklara yapılan teslim ve hizmetler,

b)Türkiye’de yerleşmiş olmayan yabancı uyruklu gerçek kişilere, münhasıran sağlık kurum ve kuruluşlarının bünyesinde verilen koruyucu hekimlik, teşhis, tedavi ve rehabilitasyon hizmetleri

c) - 4691 sayılı Kanun kapsamındaki teknoloji geliştirme bölgesi ve ihtisas teknoloji geliştirme bölgesinde

- 5746 sayılı Kanun kapsamındaki Ar-Ge ve tasarım merkezlerinde,

- 6550 sayılı Kanun kapsamındaki araştırma laboratuvarlarında,

Ar-Ge, yenilik ve tasarım faaliyetlerinde bulunanlara, münhasıran bu faaliyetlerinde kullanılmak üzere yapılan yeni makine ve teçhizat teslimleri. Ancak söz konusu makine ve teçhizatın 3 yıl elden çıkartılmaması ve , Ar-Ge, yenilik ve tasarım faaliyetleri dışında kullanılmaması şartı getirilmiştir. Aksi takdirde,  zamanında alınmayan vergi alıcıdan, vergi ziyaı cezası uygulanarak gecikme faizi ile birlikte tahsil edilecektir.

Düzenlemeler, 01 Haziran 2018 tarihinde yürürlüğe girecektir.

 

5) Kısmi İstisna Kapsamına Alınan Teslim ve Hizmetler

Aşağıda yer alan teslim ve hizmetler, kısmi istisnaların yer aldığı Katma Değer Vergisi Kanunu’nun 17 nci maddesine ilave edilmiştir. Bu durumda mükellefler söz konusu teslim ve hizmetler dolayısıyla yüklendikleri katma değer vergisini indirim konusu yapamayacak , ancak gelir veya kurumlar vergisi matrahlarının tespitinde maliyet ya da gider olarak dikkate alabileceklerdir.

-Adi ortaklıkların sermaye şirketine dönüşmesi işlemleri,

-Konfeksiyon sektöründe ortaya çıkan, aynen veya onarılmak suretiyle kullanılması mümkün olmayan kırpıntıların teslimi,

-Gümrük antrepoları ve geçici depolama yerleri ile gümrük hizmetlerinin verildiği gümrüklü sahalarda, ithalat ve ihracat işlemlerine konu mallar ile transit rejim kapsamında işlem gören mallar için verilen ardiye, depolama ve terminal hizmetleri.

Düzenlemeler, 01 Haziran 2018 tarihinde yürürlüğe girecektir.

 

6)İkinci el taşıt ve taşınmaz teslimleri

Katma Değer Vergisi Kanunu’nun özel matrah şekillerinin yer aldığı 23 üncü maddesine yapılan ilave ile, 01 Haziran 2018 tarihinden itibaren ikinci el motorlu kara taşıtı ve taşınmaz ticaretinde, mükellef olmayanlardan alınarak satılan ikinci el taşıt ve taşınmaz tesliminde matrah, alış bedeli düşüldükten sonra kalan tutar olarak belirlenecektir.

Böylece verginin matrahı alım satım farkı olarak belirlenmekte, vergisiz girdiler nedeniyle ortaya çıkan, satış bedelinin % 18’i gibi yüksek bir vergi tutarının getirdiği olumsuz durum ortadan kaldırılmış olmaktadır.

 

6)Katma Değer Vergisi Kanunu’nun vergi indirimini düzenleyen 29 uncu maddesindeki değişiklikler

a)  İndirim hakkı, mükelleflerce vergiyi doğuran olayın vuku bulduğu takvim yılını izleyen yılın sonuna kadar kullanılabilecektir. Mükellefler bu haktan 1 Ocak 2019 tarihinden itibaren yararlanacaklardır.

Mevcut durumda 29/3’üncu maddedeki, ‘KDV’nin vergiyi doğuran olayın olduğu takvim yılı içinde indirilebileceği’ sınırlaması nedeniyle, çeşitli ticari anlaşmazlıklar, mutabakat gecikmeleri, geç gelen faturalar vs. gibi nedenlerle mükellefin indirim hakkı sınırlanmaktadır. Özellikle yıl sonlarında aralık dönemine ait faturaların gecikmesi yüzünden indirilemeyen KDV’nin ertesi yıl boyunca indirilebilmesi imkanı getirilmekte, böylece önemli bir mağduriyet konusu giderilmiş olmaktadır. 

b) ‘Değersiz alacak’ olarak zarar kaydedilen alacağın içindeki KDV tutarı ile ‘şüpheli alacak’ tutarının bünyesindeki  KDV tutarının (daha önceden hesaplanıp beyan edilmiş olması kaydıyla) indirimine izin verilmektedir.

Bilindiği üzere, VUK’nun 322’nci maddesinde, ‘bir yargı kararına veya kanaat verici bir belgeye göre tahsiline imkan kalmayan alacak’ olarak tanımlanan ve bu mahiyete girdiklerinde kayıtlı bedelleriyle zarara geçirilerek yok edilmekte olan  değersiz alacak tutarının bünyesinde KDV tutarı da bulunmakta ve mevcut uygulamada bu tutar da zarar yazılmaktadır.

Yapılan değişiklikle , değersiz alacak bünyesinde yer alan ve daha önce hesaplanıp beyan edilen KDV tutarının, zarar yazılmak yerine indirim konusu yapılmasına imkan verilerek mükellefler bir yükten daha kurtulmaktadır.

Şüpheli hale gelen alacak tutarı içindeki KDV tutarı bakımından ise, daha önce gider yazılan KDV tutarının ise hem gider yazılıp hem de indirilmesi gibi bir mükerrerliği önlemek için gelir yazıldıktan sonra indirimine imkan verilmektedir.  Uygulama 1 Ocak.2019 tarihinde başlayacaktır.

     

7)Kısmi istisna kapsamındaki bazı teslim ve hizmetler üzerindeki vergi yükü kaldırılmaktadır

a) KDV Kanunu’nun 30’uncu maddesinde yapılan değişiklikle, aşağıda sayılan teslim ve hizmetler nedeniyle yüklenilen katma değer vergisi, indirim konusu yapılabilecektir. Mükellefler bu haktan 1 Ocak 2019 tarihinden itibaren  yararlanabileceklerdir.

i) Özel okullarca bedelsiz verilen eğitim hizmetleri ile öğrenci yurtları tarafından bedelsiz verilen yurt hizmetleri,

ii) Fakirlere yardım amacıyla gıda bankacılığı faaliyetinde bulunan dernek ve vakıflara Maliye Bakanlığınca belirlenen usul ve esaslar çerçevesinde bağışlanan gıda, temizlik, giyecek ve yakacak maddelerinin teslimi,

iii) Yabancı devletlerin Türkiye’deki diplomatik temsilcilik ve konsoloslukları ile yabancı hayır ve yardım kurumlarına yapılan teslim ve hizmetler,

iv) 2863 sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu kapsamındaki tescilli taşınmaz kültür varlıklarının rölöve, restorasyon ve restitüsyon projelerine münhasır olmak üzere, bu projelendirmelerden yararlananlara verilen mimarlık hizmetleri ile projelerin uygulanması kapsamında yapılacak teslimler,

v) Serbest bölgelerde verilen hizmetler ile serbest bölgelere veya bu bölgelerden yapılan ihraç amaçlı yük taşıma işleri.

vı)Gümrük antrepoları ve geçici depolama yerleri ile gümrük hizmetlerinin verildiği gümrüklü sahalarda, ithalat ve ihracat işlemlerine konu mallar ile transit rejim kapsamında işlem gören mallar için verilen ardiye, depolama ve terminal hizmetleri,

 

b)Faydalı ömrünü tamamladıktan sonra zayi olan veya istisna kapsamında teslim edilen amortismana tabi iktisadi kıymetlere ilişkin yüklenilen KDV’nin tamamının, faydalı ömrünü tamamlamadan zayi olan veya istisna kapsamında teslim edilen amortismana tabi iktisadi kıymetlere ilişkin yüklenilen KDV’nin ise kullanılan süreye isabet eden kısmının, indirim konusu yapılabileceği belirtilmiştir. Düzenleme 6 Nisan 2018 tarihinde yürürlüğe girmiştir.

Halihazırdaki uygulamada, gerek faydalı ömrünü tamamlamış ve gerekse tamamlamamış olan amortismana tabi iktisadi kıymetlerden zayi olanların, zayi olduklarında indirim konusu yapılmış olan KDV tutarları yeniden ‘hesaplanan KDV’ tutarına dahil edilmektedir. Yeni hükümle, faydalı ömre endeksli bir indirim imkanı getirilmekte, başka bir ifadeyle zayi olan iktisadi kıymet faydalı ömrünü tamamlamış ise indirim konusu yapılan KDV tutarında bir düzeltme yapılmamakta, faydalı ömrünü tamamlamadan zayi olan kıymette de kalan süreye isabet eden KDV tutarı ‘hesaplanan KDV’ tutarına eklenmektedir. 

c) Transfer fiyatlandırması yoluyla örtülü olarak dağıtılan kazançlara ilişkin olarak, yurt içindeki mal teslimi ve hizmet ifası dolayısıyla ödenen ve tahsil eden  tarafından da ilgili vergilendirme döneminde beyan edilerek ödenen KDV’nin indirilmesi imkanı getirilmektedir. Düzenleme 6 Nisan 2018 tarihinde yürürlüğe girmiştir.

d) Vergi Usul Kanununun 322’nci maddesine göre değersiz hale gelen alacaklara ilişkin alıcı tarafından ödenmeyen KDV indirim konusu yapılamayacaktır. Düzenleme 1 Ocak 2019 tarihinde yürürlüğe girecektir.

   

8)İstisna Edilmiş İşlemlerde İndirim

Katma Değer Vergisi Kanunu’nun 32’nci maddesine, 1 Ocak 2019 tarihinden itibaren uygulanmak üzere aşağıdaki hükümler eklenmiştir:

-İstisna edilmiş teslim ve hizmetler nedeniyle yüklenilen ve indirim yoluyla giderilemeyen katma değer vergisinin 2 yıllık süre içinde iadesinin talep edilebileceği hükmü getirilmiştir.

- Maliye Bakanlığına iade konusunda, imalatçılar tarafından yapılan ihracat işlemlerinde, sektörler itibariyle ihracat bedelinin belli bir oranına kadar iade yaptırma yetkisi verilmiştir

           

  9) KDV İndirim ve iade Yöntemlerinin Tespiti

 Bakanlar Kuruluna indirim hakkı uygulamasına ilişkin usul ve esasları belirleme yetkisi verilen KDV kanununun 36 ncı  maddesinde yapılan düzenleme ile,  süresi içinde iadesi talep edilmeyen KDV’yi, kurumlar vergisi matrahının tespitinde gider yazdırma ve iade hakkı doğuran işlemlerde iade talebi için asgari tutarı belirleme yetkisi verilmiştir.

Yine aynı maddede, Maliye Bakanlığına; mükellefiyet süresi, çalışan sayısı, aktif ve özsermaye büyüklüğü, ödenen vergi tutarı, vergisel ödevlerin zamanında yerine getirilip getirilmediği, sahte veya muhteviyatı itibarıyla yanıltıcı belge düzenleme veya kullanma yönünde olumsuz rapor ya da tespit bulunup bulunmadığı gibi kriterleri esas alarak mükelleflerin vergisel uyum seviyelerine göre farklı iade yöntemleri tespit etme,  iade alacağının mahsup edileceği vergi borçları ile iadeye ilişkin diğer usul ve esasları belirleme yetkisi verilmiştir.

Düzenleme, 6 Nisan 2018 tarihinde yürürlüğe girmiştir.

     

 10)Hasılat Esaslı Vergilendirme Yöntemi

Katma Değer Vergisi Kanunu’nda 38’inci maddesi ile hasılat esaslı vergilendirme yöntemi getirilmiştir.

Hasılat esaslı vergilendirmede, ticari kazancı işletme hesabı esasına göre belirlenenler ile serbest meslek erbapları isterlerse, vergiye tabi işlemlerin karşılığını teşkil eden KDV dahil bedel üzerinden, Bakanlar Kurulu tarafından sektör veya meslek grupları itibariyle belirlenecek oranı uygulayarak hesapladıkları KDV’yi beyan ederek ödeyeceklerdir.

Bu yöntemde, hasılat esasında beyan ederek ödedikleri KDV ile alış vesikalarında gösterilen KDV’yi  gider veya maliyet; yaptıkları teslim ve hizmetler nedeniyle hesapladıkları KDV’yi ise gelir olarak dikkate alacaklardır.

Mükellefin seçimine bağlı olarak uygulanacak bu yöntemde;

 

 - KDV dahil mal veya hizmet bedeli toplamı üzerinden, Bakanlar Kurulu tarafından sektör veya meslek grupları itibariyle belirlenecek oran kullanılarak ödenecek KDV hesaplanacak,

 - Bu tutardan her hangi bir indirim yapılmayacak ve hesaplanan tutar vergi dairesine ödenecektir.

Hasılat esaslı vergilendirme yöntemine göre vergilendirilen mükellefler, yüklendikleri KDV ile yukarıda belirtilen şekilde hesaplanarak beyan edilen ve ödenen vergiyi, gelir vergisi uygulamasında gider veya maliyet olarak dikkate alacaklar, yaptıkları teslim ve hizmetler nedeniyle hesapladıkları KDV’yi ise gelir olarak dikkate alacaklardır. Bu yöntemle vergilenmeyi tercih edenler, iki yıl geçmedikçe bu usulden çıkamayacaklardır.

Düzenleme 1 Ocak 2019 tarihinde yürürlüğe girecektir.

.

11)Beyanname Sürelerinde Uzatma

Katma Değer vergisi Kanununun verginin ödenmesi başlıklı 46 ncı maddesine yapılan ilave ile 1 Ocak 2019 tarihinden itibaren, Maliye Bakanlığına, işletme hesabı esasına göre defter tutan mükelleflerin KDV ödeme zamanını, beyannamenin verildiği ayı izleyen ikinci ayın sonuna kadar uzatma yetkisi verilmiştir.

 

12)Oyun yazılımlarına KDV istisnası

Katma Değer Vergisi Kanunu’nun geçici 20. maddesinde yapılan değişiklikle,  Teknoloji geliştirme bölgesinde ve ihtisas teknoloji geliştirme bölgesinde faaliyette bulunan girişimcilerin kazançlarının gelir veya kurumlar vergisinden istisna bulunduğu süre içinde bu bölgelerde ürettikleri oyun yazılımlarının teslimi 1 Ocak 2019 tarihinden itibaren KDV’den istisna tutulmaktadır.

 

 13)Ticari plakaların elden çıkarılmasından doğan kazançların  vergilendirmesine ilişkin düzenlemeler

Gelir Vergisi Kanunu’nun Değer Artış kazançlarını düzenleyen mükerrer 80 inci maddesine yapılan ilave ile taksi, dolmuş, minibüs ve umum servis araçlarına ait ticari plakaların elden çıkarılmasından doğan kazançların tamamı gelir vergisinden istisna tutulmuştur. 

Yine  Gelir Vergisi Kanunu’na eklenen Geçici 88 inci madde ile; taksi, dolmuş, minibüs ve umum servislere ait ticari plakaların, 6 Nisan 2018  tarihinden önce elden çıkarılmasından doğan kazanç ve işlemlerle ilgili olarak vergi incelemeleri veya takdir işlemlerine istinaden herhangi bir vergi tarhiyatı yapılmayacağı ve  vergi cezası kesilmeyeceği, daha önce yapılmış olan tarhiyatlar ve kesilmiş cezalar için dava  açılmış ise davadan  feragat edilmesi kaydıyla vazgeçileceği, tahakkuk eden tutarlar terkin edileceği hüküm altına alınmıştır. Ancak, tahsil edilen tutarlar red ve iade edilmeyecektir

Öte yandan, Harçlar Kanunu’na bağlı (2) sayılı tarifede yapılan düzenlemeye göre; taksi, dolmuş, minibüs ve umum servis araçlarına ait ticari plakaların devrine ilişkin kağıtlarla ilgili işlemlerden, alım satım bedeli üzerinden binde 30 oranında noter harcı alınacaktır.

Düzenleme, 6 Nisan 2018 tarihinde yürürlüğe girmiştir.

     

14)İade incelemelerinde süre

Vergi Usul Kanunu’nun İncelemede Uyulacak Esasları düzenleyen 140 ıncı maddesine yapılan ilave ile, Katma Değer Vergisi iade incelemelerinin en fazla üç ay içinde bitirileceği, zorunlu hallerde sürenin ancak iki ay uzatılabileceği belirtilmektedir.

Düzenleme 1 Ocak 2019 tarihinde yürürlüğe girecektir.

.

15)SMMM’lere İade Raporu Düzenleme Yetkisi

3568 sayılı Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik ve Yeminli Mali Müşavirlik Kanununa eklenen 8/A maddesi ile 1 Ocak 2019 tarihinden itibaren serbest muhasebeci mali müşavirlere, beyannamelerini imzaladıkları dönem ve mükelleflerle sınırlı olmak üzere, iade raporu düzenlettirme ve serbest muhasebeci mali müşavirlere yetki verilecek  iade türleri ile azami iade tutarlarını belirleme konusunda Maliye Bakanlığına yetki verilmiştir.

 

İlgili Kanun Ektedir.Saygılarımızla..