VARLIK BARIŞI İLE İLGİLİ GENEL TEBLİĞ

Tarih: 09.08.2019

Sayı: 2019:26

2 Ağustos 2019 tarih ve 30850 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan  Bazı Varlıkların Ekonomiye Kazandırılması Hakkında Genel Tebliğ (Seri no:1) ‘de varlık barışı uygulamasına ilişkin hususlar yer almaktadır.

19.07.2019 tarihinde Resmi Gazete’de yayımlanan  7186 sayılı Gelir Vergisi Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun ile  Gelir Vergisi Kanununa eklenen geçici 90 ıncı madde ile; gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerinin  gerek yurt dışında bulunan gerekse Türkiye’de bulunan ancak kayıtlarda yer almayan para, altın, döviz, menkul kıymet ve diğer sermaye piyasası araçları ile taşınmazların da kayıt altına alınması imkanı getirilmiştir.

Bu Tebliğde varlık barışına ilişkin aşağıda yer alan açıklamalar yapılmıştır.

 

1. Yurt Dışında Bulunan Varlıkların Bildirimi ve Türkiye’ye Getirilmesi

Varlık Barışından Yararlanacaklar Yurt dışında bulunan (hangi tarih itibariyle sahip olunduğu önemli değil) para, altın, döviz, menkul kıymet ve diğer sermaye piyasası araçlarını 31/12/2019 tarihine (bu tarih dahil) kadar Türkiye’deki banka veya aracı kurumlara bildiren gerçek ve tüzel kişiler bildirim tarihinden itibaren üç ay içinde Türkiye’ye getirmeleri durumunda varlık barışından yararlanacaklardır.

Varlıkların Bildirimi Gerçek ve tüzel kişiler, 19/7/2019 tarihinden 31/12/2019 tarihine kadar, bankalara veya isterlerse menkul kıymet ve diğer sermaye piyasası araçlarını aracı kurumlara bildirebileceklerdir. Bu konuda vergi dairelerine herhangi bir beyanda bulunmayacaklardır.

 

Bildirimde Düzeltme Yapılması

a) Bir bildirimde bulunulduktan sonra aynı ay içerisinde, yapılan hataların düzeltilmesi amacıyla ya da varlıkları azaltıcı ya da artırıcı yeni bir bildirimde bulunulmak istenilmesi halinde, ilk bildirimin düzeltilmesi gerekmektedir.

b) Bildirimde bulunulduktan sonraki aylarda, yapılan hataların düzeltilmesi amacıyla ya da bildirime konu edilen varlıkları azaltıcı bir bildirimde bulunulmak istenilmesi halinde de önceki bildirimin düzeltilmesi gerekmektedir. Bu durumda, banka ve aracı kurumlarca vergi dairesine sözkonusu düzeltme ile ilgili bildirimde bulunulur.

c) Bildirimde bulunulduktan sonraki aylarda, bildirime konu edilen varlıkları artırıcı bir bildirimde bulunulmak istenilmesi halinde ise önceki bildirimin düzeltilmesi söz konusu olmayacak, ilave olarak bildirilmek istenilen varlıklar için yeni bir bildirim yapılacaktır.

ç) Düzeltme kapsamı dışında verilen tüm bildirimler yeni bir bildirim olarak kabul edilecek ve önceki bildirimle ilişkilendirilmeyecektir.

d) Bildirim süresi sona erdikten sonra bildirimlere ilişkin yapılan düzeltme talepleri dikkate alınmayacaktır. Bu çerçevede, 31/12/2019 tarihine kadar yapılan bildirimlerin bu tarihten sonra düzeltilmesi mümkün olmayacaktır.

Yurt dışında bulunan varlıkların Türkiye’ye getirilmesi Bildirilen varlıkların tutarları üzerinden tarh edilen %1 oranındaki verginin vadesinde ödenmesi ve sözkonusu  varlıkların, bildirimin yapıldığı tarihten itibaren üç ay içinde Türkiye’ye getirilmesi veya Türkiye’deki banka ya da aracı kurumlarda açılacak bir hesaba transfer edilmesi durumunda bildirilen varlıklar nedeniyle hiçbir suretle vergi incelemesi ve vergi tarhiyatı yapılmayacaktır.  Türkiye’deki banka ya da aracı kurumlarda açılacak hesaba ilgili varlığın yurt dışından transfer işlemini, bildirimde bulunan hesap sahibi dışında farklı bir kişi de yapabilecektir.

Varlıkların yurt dışı kredilerde kullanılması Yurt dışında bulunan varlıklar, yurt dışındaki banka veya finansal kurumlardan kullanılan ve 19.7.2019 tarihi itibarıyla kanuni defterlerde kayıtlı olan kredilerin en geç 31.12.2019 tarihine kadar kapatılmasında kullanılabilecektir. Bu durumda varlıkların  Türkiye’ye getirilme şartı aranmayacaktır. Kredinin kapandığına dair yurt dışında bulunan banka veya finansal kurumlardan alınacak tevsik edici belgenin  bir örneği de bildirime eklenecektir.

Sermaye avanslarının durumu 19.7.2019 tarihi itibarıyla kanuni defterlerde kayıtlı olan sermaye avanslarının, yurt dışında bulunan para, altın, döviz, menkul kıymet ve diğer sermaye piyasası araçlarının bu tarihten önce Türkiye’ye getirilmek suretiyle karşılanması durumunda söz konusu avansların defter kayıtlarından düşülerek varlık barışından yararlanılabilecektir.

Yurt dışında varlık barışı kapsamında olmayan varlıkların durumu Yurt dışında bulunan ancak kapsama girmeyen varlıkların (örneğin taşınmazların) 31/12/2019 tarihine kadar kapsamdaki varlıklara dönüştürülmek suretiyle söz konusu madde hükümleri çerçevesinde Türkiye’ye getirilmesi mümkündür.

 Türkiye’ye getirme kabul edilen haller

a) Para, döviz, altın, menkul kıymet ve diğer sermaye piyasası araçlarının fiziki olarak Türkiye’ye getirilmesi veya bu varlıkların Türkiye’deki banka veya aracı kurumlarda açılacak bir hesaba transfer edilmesi,

b) Fiziki olarak Türkiye’ye getirilmesi veya aracı kurumlarda açılacak bir hesaba transfer edilmesi mümkün olmayan menkul kıymet ve diğer sermaye piyasası araçlarının aracı kurumlara bildirilmesidir.

Varlıkların Türkiye’ye getirildiğinin tevsiki Yurt dışındaki varlıkların Türkiye’ye transferi banka dekontu veya aracı kurum işlem sonuç formları ile tevsik edilebilecektir.

31.12.2019 tarihine kadar banka veya aracı kurumlara bildirilmesi kaydıyla, yurt dışındaki varlıkların Türkiye’ye fiziki olarak getirilmesi sırasında yapılan bildirime istinaden Gümrük İdaresinden alınan belgeler, varlıkların Türkiye’ye getirilmiş olduğunun tevsikinde kullanılabilecektir.

Kapsama giren varlıkların Türkiye’ye getirilmesi nedeniyle, hiçbir suretle vergi incelemesi ve tarhiyatı yapılmayacaktır.

Yurt dışında bulunan varlıkların bildirimi üzerine banka veya aracı kurumlarca yapılacak işlemler ve verginin ödenmesi Gerçek ve tüzel kişiler yurt dışında bulunan varlıkları, iki nüsha olarak hazırlayacakları Tebliğ ekinde ( Ek-1) yer alan form ile bankalara veya aracı kurumlara bildireceklerdir. Banka veya aracı kurumlar işlemden sonra formun bir nüshası ile  banka dekontları veya işlem sonuç formlarını bildirimde bulunana vereceklerdir.

    Bildirime konu edilen varlıklara ilişkin olarak banka veya aracı kurumlar tarafından, bildirimde bulunanlardan herhangi bir belge istenilmeyecektir.

Banka ve aracı kurumlar, kendilerine bildirilen varlıklara ilişkin olarak %1 oranında hesapladıkları vergiyi, bildirimi izleyen ayın on beşinci günü akşamına kadar vergi sorumlusu sıfatıyla beyan ederek beyan süresi içerisinde ödeyeceklerdir.

   Banka veya aracı kurumlardan, bildirime konu edilen varlıklara ilişkin olarak vergi dairelerince herhangi bir belge istenilmeyecektir.

 

2. Türkiye'de Bulunan Varlıkların Beyanı ve Verginin Ödenmesi

Türkiye'de bulunan varlıkların beyanı Gelir veya kurumlar vergisi mükellefleri Türkiye'de bulunan, ancak  kayıtlarda yer almayan; para, altın, döviz, menkul kıymet ve diğer sermaye piyasası araçları ile taşınmazlarını  31/12/2019 tarihine (bu tarih dahil) kadar Tebliğ ekinde (Ek-3)’te yer alan beyanname ile gelir veya kurumlar vergisi yönünden bağlı olunan vergi dairelerine doğrudan ya da elektronik ortamda da beyan edilebilecektir.

 Beyan edilen taşınmazların ayni sermaye olarak konulmak suretiyle işletme kayıtlarına alınması halinde, sermaye artırım kararının beyan tarihi itibarıyla alınmış olması ve söz konusu kararın beyan tarihini izleyen onuncu ayın sonuna kadar ticaret siciline tescil edilmesi gerekmektedir.

     Verginin ödenmesi Vergi dairelerine beyan edilen varlıkların değerleri üzerinden %1 oranında  tarh edilen vergi, tarhiyatın yapıldığı ayı izleyen ayın sonuna kadar ödenecektir.

 

3. Şirketlerin Kanuni Temsilcileri, Ortakları veya Vekilleri Adına Olan Varlıkların Durumu

Şirketlerin kanuni temsilcileri, ortakları ya da şirket veya şirketin ortakları adına varlıkları 19.7.2019 tarihinden önce düzenlenen bir vekalet veya temsil sözleşmesine istinaden değerlendirmeye yetkili olanlar, şirket adına bildirimde bulundukları takdirde sözkonusu varlıklar içinde varlık barışından yararlanılabilecektir.

Yine şirket veya şirket ortaklarına ait olduğu halde şirketin kanuni temsilcileri, ortakları veya vekilleri dışındaki kişilerce tasarruf edilen varlıklar için de Tebliğ hükümlerinden yararlanılabilecektir.

 

4. Varlıkların Bildirim veya Beyan Değeri

Yurt dışında bulunan varlıkların banka veya aracı kurumlara bildirilmesinde bildirim tarihi, yurt içinde bulunan varlıkların vergi dairelerine beyan edilmesinde beyan tarihi itibariyle;

a) Türk lirası cinsinden para, itibari (nominal) değeriyle.

b) Altın, rayiç bedeliyle.

c) Döviz, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası döviz alış kuruyla.

ç) Menkul kıymet ve diğer sermaye piyasası araçlarından;

1) Hisse senedi gibi pay senetleri, varsa borsa rayiciyle, borsa rayici yoksa rayiç bedeliyle, bu bedel tespit edilemiyorsa alış bedeliyle, alış bedeli de belli değilse itibari (nominal) değeriyle.

2) Tahvil, bono, eurobond gibi borçlanma araçları, varsa borsa rayiciyle, borsa rayici yoksa rayiç bedeliyle, bu bedel tespit edilemiyorsa alış bedeliyle, alış bedeli de belli değilse itibari (nominal) değeriyle.

3) Yatırım fonu katılma belgeleri, ilgili piyasasında belirlenmiş kapanış fiyatıyla.

4) Vadeli işlem ve opsiyon sözleşmeleri gibi türev araçlar, varsa borsa rayiciyle, borsa rayici yoksa rayiç bedeliyle, bu bedel tespit edilemiyorsa alış bedeliyle, alış bedeli de belli değilse itibari (nominal) değeriyle.

d) Taşınmazlar, rayiç bedeliyle değerlenecektir.

 

Varlıkların değerlemesinde dikkate alınacak hususlar:

 

-Bildirim veya beyanlarda, söz konusu varlıkların Türk lirası karşılığı bedelleri esas alınacaktır. -Rayiç bedel, söz konusu varlıkların bildirildiği veya beyan edildiği tarih itibarıyla belirlenen alım-satım bedeli

-Borsa rayiciyle değerlenecek varlıkların borsa rayicinin belirlenmesinde, söz konusu varlıkların bildirildiği veya beyan edildiği tarihte işlem gördüğü yurt içi veya yurt dışındaki borsalarda oluşan değerler dikkate alınacaktır.

-Döviz cinsinden varlıklarda, bunların bildirildiği veya beyan edildiği tarihteki Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası döviz alış kuru dikkate alınacaktır.

 -Bildirimde bulunduktan sonra, yapılan hataların düzeltilmesi ya da bildirime konu edilen varlıkların azaltılması amacıyla 31/12/2019 tarihine kadar yapılacak düzeltmelerde varlıkların ilk bildirim tarihindeki değerleri esas alınacaktır.

 

5. Bildirilen veya Beyan Edilen Varlıkların Kanuni Defter Kayıtlarına İntikal Ettirilmesi

 Bildirilen veya beyan edilen varlıklar, Vergi Usul Kanunu uyarınca defter tutan mükelleflerce, kanuni defterlere kaydedilebilecektir. Serbest meslek kazanç defteri ile işletme hesabı esasına göre defter tutan mükellefler, söz konusu kıymetleri defterlerinde ayrıca gösterebileceklerdir.

 Türkiye’ye getirilen varlıklar ile gelir veya kurumlar vergisi mükelleflerince kanuni defterlere kaydedilen varlıklar, dönem kazancının tespitinde dikkate alınmaksızın işletmelerine dahil edilebileceği gibi, aynı varlıklar vergiye tabi kazancın ve kurumlar için dağıtılabilir kazancın tespitinde dikkate alınmaksızın işletmelerinden çekilebilecektir.

  Bilanço esasına göre defter tutan mükellefler, kanuni defterlerine kaydettikleri kıymetleri için pasifte özel fon hesabı açacaklardır.

Açılan fon hesabı

Serbestçe tasarrufa konu edilebilecek, sermayeye eklenebileceği gibi ortaklara da dağıtılabilecektir.

Fon hesabında tutulan bu tutarlar, işletmenin tasfiye edilmesi birleşme, devir ve bölünme hallerinde de vergilendirilmeyecektir.

Sözkonusu tutarlar,  kurumlar vergisi mükellefleri tarafından ortaklara dağıtılması halinde kar dağıtımına bağlı stopaj yapılmayacak, gerçek kişi ortaklar ile kurumlar vergisi mükellefi olan ortaklar tarafından elde edilen bu tutarlar da vergilendirilmeyecektir.

Bildirim ya da beyan tarihi itibarıyla, bir önceki bölümde belirtildiği şekilde değerlenen varlıklar Türk lirası karşılığı bedelleriyle, kanuni defterlere kaydedilebilecek ve söz konusu varlıkların elden çıkarılması halinde satış kazancının tespitinde bu bedel dikkate alınacaktır.

 

6. Gider ve Amortisman Uygulaması

    Varlık barışı kapsamında ödenen vergiler, gelir veya kurumlar vergisi matrahının tespitinde gider olarak dikkate alınmayacak ya da başka bir vergiden mahsup edilemeyecektir.

Beyan edilerek kanuni defter kayıtlarına intikal ettirilen taşınmazlar için amortisman ayrılmayacaktır.

 Kayıtlara alınan bu varlıkların daha sonra elden çıkarılmasından doğan zararlar, gelir veya kurumlar vergisi uygulaması bakımından gelirin veya kurum kazancının tespitinde gider veya indirim olarak kabul edilmeyecektir.

 

7. İnceleme ve Tarhiyat Yapılmayacak Haller

Varlık barışından yararlanan gerçek ve tüzel kişiler;

- Bildirilen veya beyan edilen tutarlara ilişkin tarh edilen verginin vadesinde ödenmesi

 -Bildirilen varlıkların, bildirimin yapıldığı tarihten itibaren üç ay içinde Türkiye’ye getirilmesi veya Türkiye’deki banka ya da aracı kurumlarda açılacak bir hesaba transfer edilmesi

  -Bildirilen veya beyan edilen varlıklara ilişkin tarh edilen verginin vadesinde ödenmesi;

  -Bildirilen varlıkların, bildirimin yapıldığı tarihten itibaren üç ay içinde Türkiye’ye getirilmesi ya  da Türkiye’deki banka veya aracı kurumlarda açılacak bir hesaba transfer edilmesi

  -Bildirilen varlıkların, yurt dışında bulunan banka veya finansal kurumlardan kullanılan ve 19.7.2019 tarihi itibarıyla kanuni defterlerde kayıtlı olan kredilerin en geç 31.12.2019 tarihine kadar kapatılmasında kullanılması ve defter kayıtlarından düşülmesi

-19.7.2019 tarihi itibarıyla kanuni defterlerde kayıtlı olan sermaye avanslarının, yurt dışında bulunan para, altın, döviz, menkul kıymet ve diğer sermaye piyasası araçlarının anılan tarihten önce Türkiye’ye getirilmek suretiyle karşılanmış olması halinde, söz konusu avansların defter kayıtlarından düşülmesi

kaydıyla, vergi incelemesi ve vergi tarhiyatı yapılmaması imkanından yararlanılabilecektir.

İlgili Tebliğ Ektedir.Saygılarımızla