CEZALARIN ARTIRILMASINA İLİŞKİN 571 SIRA NO.LU VERGİ USUL KANUNU GENEL TEBLİĞİ YAYIMLANDI

Tarih: 07.11.2024

Sayı: 2024:150

Bilindiği üzere, 2  Ağustos  2024  tarihli  ve  32620  sayılı  Resmi  Gazetede  yayımlanan 7524  sayılı “Vergi Kanunları  ile  Bazı  Kanunlarda ve  375  Sayılı Kanun  Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun” ile VUK’un 344’üncü maddesinde yapılan değişiklik ile vergi kanunlarına göre mükellefiyet tesis  ettirilmesi  gerektiği  halde  bu  zorunluluğa  uyulmaksızın  vergi  dairesinin  bilgisi dışında ticari, zirai veya mesleki faaliyette bulunmak suretiyle vergi zıyaına sebebiyet verilmesi  durumunda,  kesilecek  vergi  ziyaı  cezasının  yüzde  elli  artırılarak uygulanmasına, aynı vergi türü ve dönemine ilişkin daha sonra yapılacak tarhiyatlar nedeniyle kesilecek vergi ziyaı cezalarına da aynı artırım hükmü uygulanmasına, usulsüzlük  ve  özel  usulsüzlük  cezalarının kapsamının  genişletilmesine  ve arttırılmalarına yönelik  düzenlemeler yapılmıştı.

19.10.2024 tarih ve 32697 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 571 sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği’nde ise bu kanunla yapılan   düzenlemelere yönelik uygulama usul ve esaslarını belirleyen ayrıntılı açıklamalara yer verilmiş olup detayı aşağıdaki gibidir:

• Kayıt dışı faaliyetleri sonucu gelir elde eden ve bu faaliyetleri ile gelirlerini vergi dairesinin bilgisi dışında tutmak suretiyle vergi ziyaına sebebiyet veren mükellefler için vergi ziyaı cezaları 7524 sayılı Kanunun yayımı tarihi olan 2/8/2024 tarihinden itibaren %50 artırımlı uygulanacaktır. Sonraki dönemlerde vergi dairesinde kayıtlı olarak faaliyet gösteriliyor olsa bile, kayıt dışı faaliyette bulunulan dönemlere yönelik aynı vergi türü ve vergilendirme dönemine ilişkin sonraki bir tarihte yeni bir tarhiyat yapılması durumunda da aynı artırım hükmü tatbik edilecektir.

 

• İlk tespit için belge düzenlememe fiili nedeniyle mükellefe her bir fatura için 10.000 TL’den az olmamak üzere faturaya yazılması gereken meblağın %10’u oranında özel usulsüzlük cezası kesilmesi gerekmektedir. Aynı şekilde, bu belgeleri almayanlar hakkında da alıcının durumuna göre belirlenecek tutarda özel usulsüzlük cezası kesilecektir.

 

• 7524 sayılı Kanunun ile Vergi Usul Kanununun özel usulsüzlük cezalarını düzenleyen 353’üncü maddesinde değişiklik yapılmış olup, anılan Kanuna özel usulsüzlük cezalarının ilk tespitten sonraki her bir tespit için artan tutarda uygulanmasını öngören ve aşağıdaki tabloda gösterilen (2) sayılı cetvel eklenmiştir.

2 Sayılı Cetvel
2. Tespit	20.000	20.000
3. Tespit	30.000	30.000
4. Tespit	40.000	40.000
5. Tespit	50.000	50.000
6. ve Sonraki Tespitler	100.000	100.000

 

• Artırımlı olarak uygulanacak özel usulsüzlük cezasının belirlenmesinde tespit sayısı, her bir belge türü bazında ayrı ayrı ve takvim yılı esas alınarak belirlenecektir

 

• Kanunen düzenlenmesi zorunlu olan fatura, gider pusulası, müstahsil makbuzu, serbest meslek makbuzu, perakende satış fişi, ödeme kaydedici cihaz fişi ve giriş ve yolcu taşıma biletlerini almayan nihai tüketiciler adına 5.000 TL özel usulsüzlük cezası kesilecektir. Kesilecek özel usulsüzlük cezasının toplamı bir takvim yılı için 50.000 Türk lirasını geçemez.

 

• Belge düzenleme yükümlülüğünü yerine getirmeyen mükellef hakkında faturanın düzenlenmesi gereken süreyi takip eden 5 iş günü içerisinde ve her halükârda idarenin bilgisine girmeden önce, alıcı tarafından idareye ihbar niteliğinde bildirimde bulunulursa, mükellef adına kesilmesi gereken özel usulsüzlük cezası 3 kat artırımlı şekilde uygulanacaktır.

 

• 213 Sayılı Vergi Usul Kanununda belirtilen belgeler yerine, bu Kanunda veya ilgili mevzuatı kapsamında sayılmayan belgelerin düzenlenmesi durumunda, bu belgeleri düzenleyen mükelleflere maddede yer alan özel usulsüzlük cezaları 2 kat artırımlı uygulanacaktır. Söz konusu durumun, belgenin düzenlenmesi gereken süreyi takip eden beş iş günü içerisinde ve idarenin bilgisine girmeden önce, belgeyi almak zorunda olanlar veya belge muhteviyatı işleminin muhatapları tarafından idareye bildirilmesi halinde, belgeyi almak zorunda olanlara özel usulsüzlük cezası tatbik edilmeyecek, 213 sayılı Kanunda sayılan belgelerden olmayan bu belgeleri düzenleyenlere ise 6 kat özel usulsüzlük cezası kesilecektir.

 

• Vergi Usul Kanununun mükerrer 355. maddesinin birinci fıkrasında yapılan düzenleme ile dijital ortamlarda yapılan reklam, ilan, satış ve kiralama gibi faaliyetlerine ilişkin bilgi verme yükümlülüğü getirilenlerin, bu yükümlülüklerine ilişkin olarak bildirimde bulunmamaları ya da bildirimlerini eksik veya yanıltıcı bir şekilde yapmaları durumunda uygulanması gereken özel usulsüzlük cezası yeniden belirlenmiştir.

Bu kapsamda söz konusu fiilleri işleyenler hakkında; bildirilmeyen, eksik veya yanıltıcı bildirilen her bir bilgi ve diğer yükümlülükler için ayrı ayrı özel usulsüzlük cezası kesilecektir. Söz konusu fiiller için kesilecek özel usulsüzlük cezasının üst sınırı, her bir bildirim için kesilecek cezanın toplam tutarı dikkate alınarak değerlendirilecektir.

Buna göre, bildirim görevini eksik yerine getiren mükellef adına, bildirilmeyen ve eksik bildirilen her bir ilan bilgisi için ayrı ayrı olmak üzere 20.000 TL özel usulsüzlük cezası kesilecektir. Eğer bildirilmeyen ilan bilgisi için mükellef adına kesilmesi gereken ceza maddede yer alan üst sınırı aşarsa, kesilecek özel usulsüzlük cezasının üst sınır olan 10 milyon TL olarak uygulanacaktır.

 

• Mükellef veya vergi sorumlusu; ikmalen, resen veya idarece tarh edilen vergiyi veya vergi farkını ve vergi ziyaı, usulsüzlük ve özel usulsüzlük cezalarının yarısını ihbarnamelerin tebliğ tarihinden itibaren 30 gün içinde ilgili vergi dairesine başvurarak vadesinde veya teminat göstererek vadenin bitmesinden itibaren üç ay içinde ödeyeceğini bildirirse kesilen cezanın yarısının indirileceği hükme bağlanmıştır. Diğer taraftan, 2024 yılı için 23.000 Türk lirasını aşmayan usulsüzlük ve özel usulsüzlük cezaları için söz konusu indirim oranı %75 olarak uygulanacaktır.

 

• Vergi ziyaı cezası uygulanan mükellefler (213 sayılı Kanunun 359 uncu maddesinde yazılı fiillerle vergi ziyaına sebebiyet verilmesi halinde kesilen ceza ile bu fiillere iştirak edenlere kesilen ceza ve 370 inci maddesinin (b) fıkrası kapsamında kendilerine ön tespite ilişkin yazı tebliğ edilen mükelleflere mezkûr maddeye göre kesilen ceza hariç) ile kendilerine 2024 yılı için 23.000 Türk lirasını aşan usulsüzlük ve özel usulsüzlük cezası kesilen mükellefler, vergi/ceza ihbarnamesinin tebliğ tarihinden itibaren 30 gün içinde uzlaşma talep edebileceklerdir.

 

Ayrıca tebliğ düzenlemesinde konu ile ilgili açıklayıcı örneklere yer verilmiştir.

571 Sıra  No'lu Gelir Vergisi Genel Tebliğine, https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2024/10/20241019-9.htm linkinden ulaşılabilir.