x

Malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları prim oranın işveren hissesinden beş puanlık indirim .(2008-67)

 

 

 Sirküler:2008-67                                                                          20.11.2008

                                                            G E N E L G E 2008 - 93

 

Özet: Bu Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamındaki sigortalıları çalıştıran özel sektör işverenlerinin, kanunun 81. maddesinin a ve b benlerinde belirtilen malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primlerinden, işveren hissesinin 5 puanlık kısmına isabet eden tutar Hazinece karşılanacaktır.

 

Hazinece karşılanabilmesi için:

1- İşverenlerin çalıştırdıkları sigortalılarla ilgili olarak bu Kanun uyarınca aylık prim ve hizmet belgelerinin yasal süresi içerisinde Sosyal Güvenlik Kurumuna vermeleri

2- Sigortalıların tamamına ait sigorta primlerinin sigortalı hissesine isabet eden tutarı ile Hazinece karşılanmayan işveren hissesine ait tutarı yasal süresinde ödemeleri

3- Sosyal Güvenlik Kurumuna prim, idari para cezası ve bunlara ilişkin gecikme cezası ve gecikme zammı borcu bulunmaması,

Şarttır.

 

Yararlanacak Kurumlar ve sigortalılar

Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamındaki sigortalıları çalıştıran, özel sektör işyeri işverenleri yararlanabileceklerdir. Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında çalıştırılan ve uzun vadeli sigorta kollarına tabi bulunan sigortalılardan dolayı yararlanılabilecektir. Sosyal güvenlik destek primine tabi çalışanlar için yararlanılamayacaktır.

Buna göre, özel nitelikteki işyeri işverenlerince 2008/Ekim ayına ilişkin düzenlenecek aylık prim ve hizmet belgelerinden başlanılarak söz konusu prim belgeleri, en geç belgenin ilişkin olduğu ayı izleyen ayın 23’üne kadar (dahil) Kuruma verilecektir. Kuruma yasal süresi içinde gönderilmiş olan aylık prim ve hizmet belgelerinden dolayı tahakkuk eden malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primlerinin işveren hissesinin beş puanlık kısmının Hazinece karşılanabilmesi için, aynı aya ilişkin olmak üzere, gerek 5510 sayılı Kanun türü, gerek diğer teşvik kanunları, gerekse kanun türü seçilmeksizin Kuruma yasal süresi içinde verilmiş aylık prim ve hizmet belgelerinden dolayı tahakkuk etmiş sigorta primlerinin, işveren hissesinin Hazinece karşılanmayan kısmı ile sigortalı hissesinin tamamının yasal süresi içinde ödenmesi şarttır. İşverenlerin muaccel borçlarının bulunup bulunmadığı hususu her bir işyeri bazında ayrı ayrı değerlendirilecektir.

Muaccel borcu bulunmayan işverenlerin 5510 sayılı Kanun türünü seçmek suretiyle yasal süresi içinde Kuruma vermiş oldukları aylık prim ve hizmet belgelerinden kaynaklanan sigorta prim borçlarını yasal ödeme süresinin sona erdiği tarihten itibaren on beş günlük süre içinde katma değer vergisi iade alacağından mahsup suretiyle ödemeleri halinde, beş puanlık prim indiriminden yararlanmış olacaklardır. Muaccel sigorta primi, işsizlik sigortası primi, idari para cezası ile bunlara ilişkin gecikme cezası ve gecikme zammı borçları bulunmayan özel nitelikteki işyeri işverenlerinin söz konusu sigorta prim indiriminden yararlanabilmeleri için, aylık prim ve hizmet belgelerini 5510 sayılı Kanun türünü seçmek suretiyle yasal süresi içinde Kuruma göndermeleri gerekmektedir.

İşverenlerin aylık prim ve hizmet belgelerini 5510 sayılı Kanun türünü seçmek suretiyle Kuruma göndermeleri sırasında, Kurum veri tabanından ilgili işyerinin muaccel sigorta primi, işsizlik sigortası primi, idari para cezası ile bunlara ilişkin gecikme cezası ve gecikme zammı borçlarının bulunup bulunmadığı sorgulanacak ve yalnızca muaccel borcu bulunmayan işyerleri için 5510 sayılı Kanun türü seçilebilecektir. 0,99 YTL veya altındaki borçlar sorgulama sırasında dikkate alınmayacak ve bu miktarlarda borcu görünen işyerleri için 5510 sayılı Kanun türü seçilebilecektir.

Kapsama giren sigortalılara ilişkin aylık prim ve hizmet belgelerinin 5510 sayılı Kanun türü seçilmek suretiyle Kuruma gönderilmesi halinde, bu nitelikteki işyerlerinin tahakkuk eden malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primlerinin işveren hissesine isabet eden beş puanlık kısmı için Hazine tahakkuku oluşturulacak olup, sigortalı hissesi ile Hazinece karşılanmayacak olan işveren hissesi prim tutarlarının tamamının yasal süresi içinde ödenmesi halinde, beş puanlık prim indiriminden yararlanılmış olunacaktır. Muaccel borçları, yeniden yapılandırılmış ya da 6183 sayılı Kanunun 48 inci maddesine istinaden tecil ve taksitlendirilmiş olan işverenler, yapılandırma veya taksitlendirme işlemlerinin devam ediyor olması ve yapılandırma veya taksitlendirme kapsamına girmeyen
Muaccel sigorta primi, işsizlik sigortası primi, idari para cezası ile bunlara ilişkin gecikme cezası ve gecikme zammı borçlarının da bulunmaması kaydıyla, aylık prim ve hizmet belgelerini 5510 sayılı Kanun türünü seçmek suretiyle Kuruma gönderebileceklerdir.

5510 sayılı Kanunun 81 inci maddesinin birinci fıkrasının (ı) bendinde öngörülen sigorta prim indiriminden yararlandıktan sonra, takip eden aylarda, kapsama giren borçlardan herhangi birinin veya birkaçının ödenmemiş veya eksik ödenmiş olması halinde, söz konusu borçlar ödeninceye kadar beş puanlık prim indiriminden yararlanılması mümkün olamayacaktır.

Diğer teşvik kanunlarına istinaden işveren hissesi sigorta prim teşviki uygulamasından yararlanmakta olan işverenlerin, teşvik kapsamına giren sigortalılarından dolayı aynı dönem için ve mükerrer olarak 5510 sayılı Kanunun 81 inci maddesinin (ı) bendinde öngörülen beş puanlık prim indiriminden yararlanmaları mümkün bulunmamaktadır. İşveren hangi teşvikten yararlanacak ise o türü seçecektir.

 

a) Sigortalıların tamamı için 5510 sayılı Kanun türünü,

b) Yeni işe alınan 18-29 yaş arası sigortalılar için 4447

c) Özürlü sigortalılar için 4857

seçebilecektir.

 

Kanunun uygulaması 01/10/2008 tarihidir.

İlgili Genelge ektedir.

Saygılarımızla

 

Sayı : B.13.2.SSK.5.01.08.00/VIII-031- 744137 13.11.2008

Konu : Malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları prim oranın

işveren hissesinden beş puanlık indirim

G E N E L G E

2008 - 9339393....

1- Genel Açıklamalar

Bilindiği üzere, 26/5/2008 tarihli ve 26887 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 5763 sayılı İş

Kanunu ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanunun 24 üncü maddesi ile,

31/5/2006 tarihli ve 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun 81 inci

maddesinin birinci fıkrasına, (ı) bendi eklenmiş olup sözkonusu bendde;

"Bu Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamındaki sigortalıları

çalıştıran özel sektör işverenlerinin, bu maddesinin birinci fıkrasının (a) bendine göre malullük,

yaşlılık ve ölüm sigortaları primlerinden, işveren hissesinin beş puanlık kısmına isabet eden tutar

Hazinece karşılanır. İşveren hissesine ait primlerin Hazinece karşılanabilmesi için, işverenlerin

çalıştırdıkları sigortalılarla ilgili olarak bu Kanun uyarınca aylık prim ve hizmet belgelerinin yasal

süresi içerisinde Sosyal Güvenlik Kurumuna vermeleri, sigortalıların tamamına ait sigorta

primlerinin sigortalı hissesine isabet eden tutarı ile Hazinece karşılanmayan işveren hissesine ait

tutarı yasal süresinde ödemeleri, Sosyal Güvenlik Kurumuna prim, idari para cezası ve bunlara

ilişkin gecikme cezası ve gecikme zammı borcu bulunmaması şarttır. Ancak Kuruma olan prim,

idari para cezası ve bunlara ilişkin gecikme cezası ve gecikme zammı borçlarını 21/7/1953 tarihli

ve 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanunun 48 inci maddesine göre tecil

ve taksitlendiren işverenler ile 29/7/2003 tarihli ve 4958 sayılı Sosyal Sigortalar Kurumu

Kanununa ve 22/2/2006 tarihli ve 5458 sayılı Sosyal Güvenlik Prim Alacaklarının Yeniden

Yapılandırılması ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun ile diğer

taksitlendirme ve yapılandırma Kanunlarına göre taksitlendiren ve yapılandıran işverenler bu tecil,

taksitlendirme ve yapılandırmaları devam ettiği sürece bu fıkra hükmünden yararlandırılır. Bu fıkra

hükümleri Kamu idareleri işyerleri ile bu Kanuna göre sosyal güvenlik destek primine tabi

çalışanlar ve yurt dışında çalışan sigortalılar hakkında uygulanmaz. Hazinece karşılanan prim

tutarları gelir ve kurumlar vergisi uygulamalarında gider veya maliyet unsuru olarak dikkate

alınmaz. Bu fıkrayla düzenlenen destek unsurundan diğer ilgili mevzuat uyarınca ayrıca

yararlanmakta olan işverenler aynı dönem için ve mükerrer olarak bu destek unsurundan

yararlanamaz. Bu durumda, işverenlerin tercihleri dikkate alınmak suretiyle uygulama, destek

unsurlarından sadece biriyle sınırlı olarak yapılır. Bu Kanun gereğince yapılan kontrol ve

denetimlerde çalıştırdığı kişileri sigortalı olarak bildirmediği tespit edilen işverenler bir yıl süreyle

bu fıkrayla sağlanan destek unsurlarından yararlanamaz. Bu fıkranın uygulanmasına ilişkin usul ve

esaslar Maliye Bakanlığı ile Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı ve Hazine Müsteşarlığı

tarafından müştereken belirlenir."

hükmü yer almaktadır.

5510 sayılı Kanunun 81 inci maddesinin birinci fıkrasına eklenen (ı) bendi 1/10/2008 tarihi

itibariyle yürürlüğe girmiş olup, sözkonusu bend hükümlerinin uygulanmasına ilişkin Maliye

Bakanlığı, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı ve Hazine Müsteşarlığı ile müştereken belirlenen

usul ve esaslar doğrultusunda Sosyal Güvenlik İl/Merkez Müdürlüklerimizce yürütülecek işlemler

aşağıda açıklanmıştır.

2- Malullük, Yaşlılık ve Ölüm Sigortaları Prim Oranın İşveren Hissesine Ait Kısmından

Beş Puanlık İndirimin Kapsamı

2.1- Kapsama giren işverenler

5510 sayılı Kanunun 81 inci maddesinin (ı) bendine göre; malullük, yaşlılık ve ölüm

sigortaları prim oranının işveren hissesine ait kısmından yapılması öngörülen beş puanlık

indirimden, anılan Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamındaki

sigortalıları çalıştıran, özel sektör işyeri işverenleri yararlanabileceklerdir. Dolayısıyla, resmi

nitelikteki işyerleri için sözkonusu prim indiriminden yararlanılması mümkün bulunmadığından,

mahiyet kodu (1) ve (3) olarak tescil edilen işyerleri ile resmi nitelikte olduğu halde mahiyet kodu

(2) olarak tescil edilen işyeri işverenleri sözkonusu indirimden yararlanamayacaklardır.

2.2- Kapsama giren sigortalılar

5510 sayılı Kanunun 81 inci maddesinin (ı) bendine göre; malullük, yaşlılık ve ölüm

sigortaları prim oranının işveren hissesine ait kısmından yapılması öngörülen beş puanlık

indirimden, özel nitelikteki işyerlerinde, aynı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a)

bendi kapsamında çalıştırılan ve uzun vadeli sigorta kollarına tabi bulunan sigortalılardan dolayı

yararlanılabilecektir.

Buna karşın, sosyal güvenlik destek primine tabi çalışanlar ve yurt dışında çalışan

sigortalılardan dolayı Kanunun 81 inci maddesinin (ı) bendinin açık hükmü nedeniyle; aday çırak,

çırak ve öğrencilerden
, harp malulleri ile 3713 ve 2330 sayılı Kanunlara göre vazife malullüğü

aylığı alanlardan yalnızca kısa vadeli sigorta kollarına tabi olanlardan, ceza infaz kurumları ile

tutukevleri bünyesinde oluşturulan tesis, atölye ve benzeri ünitelerde çalıştırılan hükümlü ve

tutuklulardan, Türkiye İş Kurumu tarafından düzenlenen meslek edindirme, geliştirme ve

değiştirme eğitimine katılan kursiyerlerden dolayı ise uzun vadeli sigorta kollarına tabi

bulunmamaları nedeniyle; beş puanlık prim indiriminden yararlanılması mümkün

bulunmamaktadır.

3- Malullük, Yaşlılık ve Ölüm Sigortaları Primleri İşveren Hissesinden Beş Puanlık

Kısmının Hazinece Karşılanmasına İlişkin Usul ve Esaslar

3.1- İşverenin, Kuruma prim, idari para cezası ile bunlara ilişkin gecikme cezası ve

gecikme zammı borcunun bulunmaması

Malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primlerinin işveren hissesinin beş puanlık kısmının

Hazinece karşılanabilmesi için, işverenlerin, muaccel sigorta primi, işsizlik sigortası primi, idari

para cezası ve bunlara ilişkin gecikme cezası ve gecikme zammı borçlarının bulunmaması

gerekmektedir. İşverenlerin muaccel borçlarının bulunup bulunmadığı hususu ise, her bir işyeri

bazında ayrı ayrı değerlendirilecektir.

Buna göre, uygulama, işverenin Türkiye genelindeki tüm işyerleri bazında değil, sigorta prim

indiriminden yararlanılacak işyeri bazında yapılacak olup, kapsama giren bir işverenin aynı veya

farklı Sosyal Güvenlik İl/Merkez Müdürlüğünde işlem gören birden fazla işyeri dosyasının

bulunması halinde, beş puanlık prim indiriminden, muaccel sigorta primi, işsizlik sigortası primi,

idari para cezası ile bunlara ilişkin gecikme cezası ve gecikme zammı borcu bulunmayan

işyerlerinden dolayı yararlanılabilecek, buna karşın, muaccel sigorta primi, işsizlik sigortası primi,

idari para cezası ile bunlara ilişkin gecikme cezası ve gecikme zammı borcu bulunan işyerlerinden

dolayı ise, (sözkonusu borçlar ödenmediği sürece) bahse konu sigorta prim indiriminden

yararlanılamayacaktır.

Örnek 1- A Limited Şirketinin, Adana Sosyal Güvenlik İl Müdürlüğünde işlem gören

işyerinden dolayı muaccel sigorta primi, işsizlik sigortası primi, idari para cezası ile bunlara ilişkin

gecikme cezası ve gecikme zammı borcunun bulunmamasına karşın, Dışkapı Sosyal Güvenlik

Merkez Müdürlüğünde işlem gören işyerinden dolayı muaccel sigorta prim borcu ile gecikme cezası

ve gecikme zammı borcunun bulunduğu varsayıldığında, bahse konu işveren, Adana Sosyal

Güvenlik İl Müdürlüğünde işlem gören işyerinde çalışan ve kapsama giren sigortalılardan dolayı

sözkonusu indirimden yararlanabilecek, buna karşın Dışkapı Sosyal Güvenlik Merkez

Müdürlüğünde işlem gören işyerinin muaccel sigorta primi borcu ile gecikme cezası ve gecikme

zammını ödemediği sürece bahse konu indirimden yararlanamayacaktır.

Muaccel sigorta primi, işsizlik sigortası primi, idari para cezası ile bunlara ilişkin gecikme

cezası ve gecikme zammı borçları bulunmayan özel nitelikteki işyeri işverenlerinin sözkonusu

sigorta prim indiriminden yararlanabilmeleri için, aylık prim ve hizmet belgelerini 5510 sayılı

Kanun türünü seçmek suretiyle yasal süresi içinde Kuruma göndermeleri gerekmektedir.

İşverenlerin aylık prim ve hizmet belgelerini 5510 sayılı Kanun türünü seçmek suretiyle

Kuruma göndermeleri sırasında, Kurum veri tabanından ilgili işyerinin muaccel sigorta primi,

işsizlik sigortası primi, idari para cezası ile bunlara ilişkin gecikme cezası ve gecikme zammı

borçlarının bulunup bulunmadığı sorgulanacak ve yalnızca muaccel borcu bulunmayan işyerleri için

5510 sayılı Kanun türü seçilebilecektir.

Kapsama giren sigortalılara ilişkin aylık prim ve hizmet belgelerinin 5510 sayılı Kanun türü

seçilmek suretiyle Kuruma gönderilmesi halinde, bu nitelikteki işyerlerinin tahakkuk eden

malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primlerinin işveren hissesine isabet eden beş puanlık kısmı

için Hazine tahakkuku oluşturulacak olup, sigortalı hissesi ile Hazinece karşılanmayacak olan

işveren hissesi prim tutarlarının tamamının yasal süresi içinde ödenmesi halinde, beş puanlık prim

indiriminden yararlanılmış olunacaktır. Dolayısıyla, 5510 sayılı Kanun türü seçilmek suretiyle

Hazine tahakkuku oluşturulmuş olsa da sözkonusu indirimden, gerek 5510 sayılı Kanun türü, gerek

diğer teşvik kanunlarına ilişkin kanun türü, gerekse kanun türü seçilmeksizin düzenlenmiş olan

aylık prim ve hizmet belgelerinden kaynaklanan sigorta primlerinin, sigortalı hissesi ile Hazinece

karşılanmayacak olan işveren hissesinin tamamının yasal süresi içinde ödenmiş olması kaydıyla

yararlanılabilecektir.

Öte yandan, muaccel sigorta primi, işsizlik sigortası primi, idari para cezası ile bunlara ilişkin

gecikme cezası ve gecikme zammı borçları bulunan işverenler, bahse konu borçlarının tamamını

ödemeleri halinde, sözkonusu sigorta prim indiriminden, yasal verilme süresi sona ermemiş ilk

aylık prim ve hizmet belgesinden başlanılarak yararlanabileceklerdir.

Örnek 2- (D) Anonim Şirketine ait muaccel 1.500,00 YTL sigorta primi, 200,00 YTL işsizlik

sigortası primi ve 350,00 YTL gecikme cezası ve gecikme zammı olmak üzere toplam 2.050,00

YTL tutarındaki borcun 10/11/2008 tarihinde ödendiği varsayıldığında, muaccel borçların,

2008/Ekim ayına ilişkin aylık prim ve hizmet belgesinin Kuruma son verilme süresinden

(23/11/2008 tarihinin Pazar gününe rastlaması nedeniyle ilk iş günü olan 24/11/2008 tarihinden)

önce ödenmiş olması nedeniyle, 2008/Ekim ayına ilişkin aylık prim ve hizmet belgesi, muaccel

borçların ödendiği 10/11/2008 tarihinden, 2008/Ekim ayına ilişkin aylık prim ve hizmet belgesinin

Kuruma son verilme süresi olan 24/11/2008 tarihine kadar 5510 sayılı Kanun türü seçilmek

suretiyle gönderilebilecektir.

5510 sayılı Kanunun 81 inci maddesinin birinci fıkrasının (ı) bendinde öngörülen sigorta

prim indiriminden yararlandıktan sonra, takip eden aylarda, kapsama giren borçlardan herhangi

birinin veya birkaçının ödenmemiş veya eksik ödenmiş olması halinde, sözkonusu borçlar

ödeninceye kadar beş puanlık prim indiriminden yararlanılması mümkün olamayacaktır.

Örnek 3- Muaccel sigorta primi, işsizlik sigortası primi, idari para cezası ile bunlara ilişkin

gecikme cezası ve gecikme zammı borcu bulunmayan (A) gerçek kişisinin, 5510 sayılı Kanun türü

seçilmek suretiyle düzenlemiş olduğu 2008/Ekim ve Kasım aylarına ilişkin aylık prim ve hizmet

belgelerinden kaynaklanan borçlarını yasal süresi içinde ödemiş olması nedeniyle sözkonusu

indirimden yararlanmış olmasına rağmen, 2008/Aralık ayına ilişkin aylık prim ve hizmet

belgesinden kaynaklanan borçlarını ödemediği varsayıldığında, sözkonusu işveren, 2008/Aralık

ayına ilişkin 5510 sayılı Kanun türü seçilmek suretiyle düzenlemiş olduğu aylık prim ve hizmet

belgesinden dolayı sigorta prim indiriminden yararlanamayacağı gibi, takip eden aylarda da,

muaccel sigorta primi ve işsizlik sigortası primi ile bunlara ilişkin gecikme cezası ve gecikme

zammı borçlarını ödemediği sürece 5510 sayılı Kanun türünü seçemeyecek, dolayısıyla muaccel

borçlar ödenmediği sürece takip eden aylarda da sözkonusu indirimden yararlanamayacaktır.

Sigortalı çalıştırılan bir işin veya işyerinin başka bir işverene devredilmesi halinde, işyerini

devir alan işveren, devir eden işverenin; işyerinin miras yoluyla intikali halinde ise, işyeri kendisine

intikal eden işveren, vefat eden işverenin; muaccel borçlarından dolayı (idari para cezası borçları

hariç) müteselsilen sorumlu olduğundan, işyerini devir alan veya işyeri kendisine intikal eden

işverenlerin sözkonusu indirimden yararlanabilmeleri için, devir veya intikal tarihinden önceki

dönemlere ilişkin muaccel sigorta primi, işsizlik sigortası primi ile bunlara ilişkin gecikme cezası ve

gecikme zammı borçlarının yanı sıra devir veya intikal tarihinden sonraki dönemlere ilişkin

muaccel sigorta primi, işsizlik sigortası primi, idari para cezası ile bunlara ilişkin gecikme cezası ve

gecikme zammı borçlarının bulunmaması gerekmektedir.

29/6/1956 tarihli ve 6762 sayılı Türk Ticaret Kanunu hükümlerine tabi şirketlerin nevilerinin

değişmesi, birleşmesi veya diğer bir şirkete katılması durumunda, sigorta prim indiriminden

yararlanılabilmesi için, bu nitelikteki işyerlerinin, nevi değiştirme, birleşme veya diğer bir şirkete

katıldığı tarihten önceki ve sonraki dönemlere ilişkin muaccel sigorta primi, işsizlik sigortası primi,

idari para cezası ile bunlara ilişkin gecikme cezası ve gecikme zammı borçlarının bulunmaması

gerekmektedir.

İşyerinin, aynı Ünite sınırları içine giren farklı bir adrese taşınması halinde ayrıca işyeri

dosyası tescil edilmeyerek yalnızca adres değişikliği cihetine gidileceğinden, aynı Ünite sınırları

içinde adres değişikliğinde bulunan işyerlerinin sigorta prim indiriminden yararlanabilmeleri için,

gerek nakil tarihinden önceki, gerekse nakil tarihinden sonraki dönemlere ilişkin muaccel sigorta

primi, işsizlik sigortası primi, idari para cezası ile bunlara ilişkin gecikme cezası ve gecikme zammı

borçlarının bulunmaması icap etmektedir.

3.1.1- Kuruma olan prim, idari para cezası ve bunlara ilişkin gecikme cezası ve gecikme

zammı borçlarının çeşitli kanunlar gereğince yapılandırılmış veya 6183 sayılı Kanunun 48

inci maddesine istinaden tecil ve taksitlendirilmiş olması

5510 sayılı Kanunun 81 inci maddesinde, muaccel sigorta primi, işsizlik sigortası primi, idari

para cezası ile bunlara ilişkin gecikme cezası ve gecikme zammı borçları bulunmakla birlikte,

sözkonusu borçların çeşitli kanunlar gereğince yeniden yapılandırılmış veya 6183 sayılı Kanunun

48 inci maddesine istinaden tecil ve taksitlendirilmiş olması ve yapılandırma veya taksitlendirme

işlemleri devam ediyor olması kaydıyla, sözkonusu indirimden yararlanılabileceği öngörülmüştür.

Bu bakımdan, muaccel borçları, 5458 sayılı Kanun gereğince ya da 5510 sayılı Kanunun

geçici 24 ya da 25 inci maddelerine istinaden yeniden yapılandırılmış ya da 6183 sayılı Kanunun 48

inci maddesine istinaden tecil ve taksitlendirilmiş olan işverenler, yapılandırma veya taksitlendirme

işlemlerinin devam ediyor olması ve yapılandırma veya taksitlendirme kapsamına girmeyen

muaccel sigorta primi, işsizlik sigortası primi, idari para cezası ile bunlara ilişkin gecikme cezası ve

gecikme zammı borçlarının da bulunmaması kaydıyla, aylık prim ve hizmet belgelerini 5510 sayılı

Kanun türünü seçmek suretiyle Kuruma gönderebileceklerdir.

Örnek 1- (A) Limited Şirketinin, 2008/Mart ayı ve öncesine ilişkin sigorta primi, işsizlik

sigortası primi, idari para cezası ile bunlara ilişkin gecikme cezası ve gecikme zammı borçlarının

5510 sayılı Kanunun geçici 25 inci maddesine istinaden taksitler halinde ödenmek üzere

yapılandırıldığı ve 2008/Ekim ayına ilişkin aylık prim ve hizmet belgesinin Kuruma gönderileceği

2008/Kasım ayında yapılandırma hakkının kaybedilmediği (yapılandırma işleminin bozulmasının

gerekmediği) ve geçici 25 inci madde kapsamına girmeyen muaccel sigorta primi, işsizlik sigortası

primi, idari para cezası ile bunlara ilişkin gecikme cezası ve gecikme zammı borcunun da

bulunmadığı varsayıldığında, sözkonusu işveren, 2008/Ekim ayına ilişkin aylık prim ve hizmet

belgesinin gönderilmesi sırasında 5510 sayılı Kanun türünü seçebilecektir.

5510 sayılı Kanunun 81 inci maddesinin birinci fıkrasının (ı) bendinde öngörülen beş puanlık

prim indiriminden yararlanmak amacıyla, aylık prim ve hizmet belgelerini 5510 sayılı Kanun

türünü seçmek suretiyle göndermek isteyen işverenlerin, 5458 sayılı Kanun ile 5510 sayılı Kanunun

geçici 24 ya da 25 inci maddelerine istinaden yeniden yapılandırılmış ya da 6183 sayılı Kanunun 48

inci maddesine istinaden tecil ve taksitlendirilmiş borçları varsa, bu borçlar sorgulama sırasında

dikkate alınmayacaktır.

Dolayısıyla, beş puanlık prim indiriminden yararlanmak amacıyla aylık prim ve hizmet

belgelerini 5510 sayılı Kanun türünü seçerek göndermek isteyen işverenlerin borçları, 5458 sayılı

Kanun veya 5510 sayılı Kanunun 24 veya 25 inci maddelerine istinaden yeniden yapılandırılmış ya

da 6183 sayılı Kanunun 48 inci maddesine istinaden tecil ve taksitlendirilmiş ise, bilgisayar

programlarınca yapılacak olan sorgulama sırasında, bu işverenlerin yalnızca yapılandırma veya tecil

ve taksitlendirme kapsamına girmeyen dönemlere ilişkin muaccel borçlarının olup olmadığına

bakılacaktır.

Bu bakımdan, borçları yeniden yapılandırılmış veya tecil ve taksitlendirilmiş işverenlerden,

yeniden yapılandırma veya tecil ve taksitlendirme anlaşmaları bozulması gerektiği halde

bozulmamış olanlarının ödeme planları, en geç 20/11/2008 tarihine kadar bozulacaktır. Bu

genelgenin yayımlandığı tarihte bozma koşulu oluşmadığı halde, takip eden aylarda bozma koşulu

oluşacak tecil ve taksitlendirme işlemleri ile yapılandırma anlaşmaları ise, en geç bozma koşulunun

oluştuğu tarihten itibaren bir ay içinde bozulacaktır.

Borçlarını 6183 sayılı Kanunun 48 inci maddesine istinaden tecil ve taksitlendirdikleri halde

taksit ödeme yükümlülüklerini yerine getirmeyen işverenler/alt işverenler ile kapsama giren

borçlarını 4958 veya 5458 sayılı Kanunlar gereğince ya da 5510 sayılı Kanunun 24 veya 25 inci

maddelerine istinaden yeniden yapılandırdıkları halde, ödeme yükümlülüklerini yerine getirmemiş

olmaları nedeniyle yapılandırma işlemlerinin bozulması gerektiği halde bozulmamış olan

işverenler/alt işverenlerle ilgi olarak yapılacak bozma işlemlerinin, yukarıda belirtilen süre içinde

tamamlanıp tamamlanmadığı, ilgili Sosyal Güvenlik İl/Merkez Müdür Yardımcıları tarafından

düzenli olarak kontrol edilecektir.

3.1.2- Kuruma olan prim, idari para cezası ve bunlara ilişkin gecikme cezası ve gecikme

zammı borçlarının bulunmamasına rağmen, müfredat kartlarındaki hatalı kayıtlar nedeniyle

5510 sayılı Kanun türünün seçilememesi

İşverenlerce, aylık prim ve hizmet belgelerinin e-Bildirge kanalıyla Kuruma gönderilmesi

sırasında, 5510 sayılı Kanun türünün seçilememesi ve yukarıda belirtilen nitelikteki borç türlerinin

bir veya birkaçından dolayı 1,00 YTL veya üzerinde muaccel borcun bulunduğu yönünde uyarı

mesajı ile karşılaşılması durumunda, bu nitelikteki işyeri işverenlerinin aylık prim ve hizmet

belgelerini 5510 sayılı Kanun türünü seçerek gönderebilmeleri için bahse konu borçlarını,

hesaplanacak gecikme cezası ve gecikme zammı ile birlikte işyerinin bağlı bulunduğu Sosyal

Güvenlik İl/Merkez Müdürlüğüne ödemeleri gerekmektedir.

Hal böyle olmakla birlikte, muaccel sigorta primi, işsizlik sigortası primi, idari para cezası ile

bunlara ilişkin gecikme cezası ve gecikme zammı borcu bulunmayan işverenlerce, aylık prim ve

hizmet belgelerinin e-Bildirge kanalıyla Kuruma gönderilmesi sırasında, 5510 sayılı Kanun türünün

seçilememesi ve yukarıda belirtilen nitelikteki borç türlerinin bir veya birkaçından dolayı 1,00 YTL

veya üzerinde muaccel borcun bulunduğu yönünde uyarı mesajı ile karşılaşılması durumunda, bu

nitelikteki işyeri işverenlerinin hatalı kayıtların düzeltilmesi amacıyla, işyerinin bağlı bulunduğu

Sosyal Güvenlik İl/Merkez Müdürlüğüne dilekçe ile müracaatta bulunmaları icap etmektedir.

Başvuruda bulunulan Ünite tarafından ilgili işyeri dosyası ve müfredat kartı incelenerek varsa

emanet hesaplarda bekletilen paralar ile posta veya yabancı şube kanalıyla ödenen paralar ya da

farklı hesaplara intikal etmiş paralar, ilgili işyeri dosyasının ilgili borç türüne aktarılmak suretiyle,

işverenlerin aylık prim ve hizmet belgelerini e-Bildirge kanalıyla göndermeleri sırasında 5510 sayılı

Kanun türünü seçmeleri sağlanacaktır.

Bu şekilde yapılan başvurular üzerine, hatalı kaydın, dönüşüm öncesi kart bakiyesinin,

dönüşüm sonrası devir bakiyesine hatalı aktarılmış olmasından kaynaklandığına ve herhangi bir

aktarma işleminin yapılmasının da mümkün olmadığına Prim Tahakkuk İtiraz Komisyonunca karar

verilmesi halinde, Komisyon kararı bir mucip ile birlikte süpervizöre bildirilecek ve süpervizör

tarafından ilgili işyeri sicil numarası, işveren sistemi ana menüden 9-1-3 nolu seçenekler

işaretlenmek suretiyle erişilen “DEVİR BAKİYESİ HATALI OLAN ANCAK BORCU

OLMAYAN İŞYERLERİ” başlıklı ekran vasıtasıyla sisteme kaydedilerek, bu nitelikteki işyeri

işverenlerine, yasal verilme süresi sona ermemiş ilk aylık prim ve hizmet belgesinden başlanılarak

5510 sayılı Kanun türünü seçme imkanı sağlanmış olacaktır.

Gerek TL’den YTL’ye geçiş işlemleri sırasındaki yuvarlamalardan, gerekse on-line banka

tahsilatına geçildiği 1/1/2005 tarihinden önceki cüz’i miktarlardaki hatalı kayıtlardan dolayı

işverenlerin mağduriyetine neden olunmamasını teminen, aylık prim ve hizmet belgesinin 5510

sayılı Kanun türü seçilerek gönderilmesi sırasında, sigorta primi, işsizlik sigortası primi ve idari

para cezası borç türleri için ayrı ayrı olmak üzere, 0,99 YTL veya altındaki borçlar sorgulama

sırasında dikkate alınmayacak ve bu miktarlarda borcu görünen işyerleri için 5510 sayılı Kanun türü

seçilebilecektir.

3.2- 5510 sayılı Kanun türü seçilmek suretiyle düzenlenmiş aylık prim ve hizmet

belgesinin Kuruma yasal süresi içinde verilmesi

28/9/2008 tarihli ve 27011 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Aylık Prim ve Hizmet

Belgesinin Sosyal Güvenlik Kurumuna Verilmesine ve Primlerin Ödenme Sürelerine Dair Usul ve

Esaslar Hakkında Tebliğin, ‘Aylık prim ve hizmet belgelerinin Kuruma verilme şekli ve süresi’

başlıklı 2.2.1. nolu bölümünde, özel nitelikteki işyeri işverenlerinin, cari aya ilişkin olarak

düzenleyecekleri asıl, ek veya iptal nitelikteki aylık prim ve hizmet belgelerini, en geç belgenin

ilişkin olduğu ayı izleyen ayın 23’ünde Kuruma gönderecekleri öngörülmüştür.

Buna göre, özel nitelikteki işyeri işverenlerince 2008/Ekim ayına ilişkin düzenlenecek aylık

prim ve hizmet belgelerinden başlanılarak sözkonusu prim belgeleri, en geç belgenin ilişkin olduğu

ayı izleyen ayın 23’üne kadar (dahil) Kuruma verilecektir.

5510 sayılı Kanunun 81 inci maddesinin birinci fıkrasının (ı) bendine göre, malullük, yaşlılık

ve ölüm sigortaları primlerinin işveren hissesinin beş puanlık kısmının Hazinece karşılanabilmesi

için, muaccel sigorta primi, işsizlik sigortası primi, idari para cezası ile bunlara ilişkin gecikme

cezası ve gecikme zammı borcu bulunmayan özel nitelikteki işyeri işverenlerinin, beş puanlık prim

indirimine ilişkin aylık prim ve hizmet belgelerini Kuruma yasal süresi içinde vermeleri

gerektiğinden, en geç ilişkin olduğu ayı takip eden ayın 23’üne kadar Kuruma verilmeyen aylık

prim ve hizmet belgelerinden dolayı sözkonusu indirimden yaralanılması mümkün olamayacaktır.

Yine, bazı özel nitelikteki işyerlerinde, resmi nitelikteki işyerlerinde olduğu gibi ayın 15’i ila

takip eden ayın 14’ü arasında ücret alan sigortalılar çalıştırıldığından, bu nitelikteki özel sektör

işyeri işverenlerinin aylık prim ve hizmet belgelerini en geç belgenin ilişkin olduğu dönemi izleyen

takvim ayının 7’sinde Kuruma göndermeleri gerektiğinden, muaccel sigorta primi, işsizlik sigortası

primi, idari para cezası ile bunlara ilişkin gecikme cezası ve gecikme zammı borcu bulunmayan bu

nitelikteki özel sektör işyeri işverenlerinin aylık prim ve hizmet belgelerini en geç belgenin ilişkin

olduğu dönemi izleyen takvim ayının 7’sine kadar Kuruma göndermemeleri halinde beş puanlık

prim indiriminden yararlanmaları mümkün olamayacaktır.

Diğer taraftan, aylık prim ve hizmet belgelerinin 5510 sayılı Kanun türü seçilmek suretiyle

Kuruma yasal süresi içinde ancak kağıt ortamında gönderilmesi halinde, bu nitelikteki prim

belgeleri “İntranet” programları vasıtasıyla işleme alınacaktır.

Sözkonusu belgelerin İntranet programları vasıtasıyla işleme alınması sırasında, ilgili

işyerinin, muaccel sigorta primi, işsizlik sigortası primi veya idari para cezası borcunun

bulunmaması veya bu borçların 0,99 YTL veya altında olması halinde, sistem tarafından 5510 sayılı

Kanun türünün seçilmesine müsaade edilecek, buna karşın 1,00 YTL veya üzerinde borcun

bulunduğu yönünde uyarı mesajının verilmesi halinde, sözkonusu belgeler Kanun türü

seçilmeksizin işleme alınacaktır.

Aylık prim ve hizmet belgesinin Kuruma verilmesi gereken süre içinde, muaccel sigorta

primi, işsizlik sigortası primi, idari para cezası ile bunlara ilişkin gecikme cezası ve gecikme zammı

borçları bulunmayan işverenlerin, aylık prim ve hizmet belgelerini yasal süresi içinde olmakla

birlikte, sehven 5510 sayılı Kanun türünü seçmeden Kuruma göndermiş olmaları veya müfredat

kartlarındaki hatalı kayıtların düzeltme işlemlerinin yapılması amacıyla işyerinin bağlı bulunduğu

Sosyal Güvenlik İl/Merkez Müdürlüğüne müracaat etmeden 5510 sayılı Kanun türünü seçemeden

göndermiş olmaları halinde, sözkonusu işverenler, bahse konu aylık prim ve hizmet belgelerinden

kaynaklanan sigorta primlerini yasal süresi içinde ödemiş olmaları kaydıyla, beş puanlık prim

indiriminden yararlanabileceklerdir.

Ancak, bahse konu prim indiriminden yararlanılabilmesi için, daha önce yasal süresi içinde

Kuruma verilmiş ve kanun türü seçilmeksizin düzenlenmiş aylık prim ve hizmet belgesi için iptal

nitelikte, 5510 sayılı Kanun türü seçilmek suretiyle asıl nitelikte aylık prim ve hizmet belgesi

düzenlenerek sözkonusu belgelerin işyerinin bağlı bulunduğu Sosyal Güvenlik İl/Merkez

Müdürlüğüne kağıt ortamında verilmesi gerekmektedir.

Bu durumda ilgili Sosyal Güvenlik İl/Merkez Müdürlüğünce,

- İşverenin, aylık prim ve hizmet belgesinin Kuruma verilmesi gereken süre içinde, muaccel

sigorta primi, işsizlik sigortası primi, idari para cezası ile bunlara ilişkin gecikme cezası ve gecikme

zammı borçlarının bulunup bulunmadığı kontrol edilerek, muaccel borcunun bulunmadığının,

-Daha önce kanun türü seçilmeksizin düzenlenmiş asıl nitelikteki aylık prim ve hizmet

belgesinin yasal süresi içinde verilmiş olduğunun,

- Kanun türü seçilmeksizin düzenlenmiş asıl nitelikteki aylık prim ve hizmet belgesi ile, iptal

ve 5510 sayılı Kanun türü seçilmek suretiyle düzenlenmiş asıl nitelikteki aylık prim ve hizmet

belgesinde kayıtlı sigortalılar, bu sigortalıların prim ödeme gün sayıları ve prime esas kazanç

tutarlarının aynı olup olmadığı kontrol edildikten sonra, aynı olduğunun,

- Tahakkuk etmiş sigorta primlerinin yasal süresi içinde ödenmiş olduğunun,

anlaşılması halinde sırasıyla,

1- Daha önce yasal süresi içinde ödenmiş paralar 88 ile çıkılacak,

2- İptal ve 5510 sayılı Kanun türü seçilmek suretiyle düzenlenmiş olan aylık prim ve hizmet

belgeleri 2-1-10 nolu seçenekler işaretlenmek suretiyle erişilen SGK-POSTA İLE GELEN

TAHAKKUK GİRİŞ ekranı vasıtasıyla yasal süresi içinde verilmiş olarak işleme alınacak,

3- 88 ile çıkışı yapılmış paralar 08 ile işleme alınacak,

4- Fazladan ödenmiş sigorta primleri, takip eden aya ilişkin düzenlenen sigorta primlerine

mahsup edilecek,

5- Düzeltme amaçlı olarak 5510 sayılı Kanun türü seçilmek suretiyle düzenlenmiş aylık prim

ve hizmet belgesinden dolayı tahakkuk eden idari para cezaları, Ünite Komisyon kararı ile iptal

edilecektir.

Örnek- 2008/Ekim ayına ilişkin aylık prim ve hizmet belgesinin Kuruma gönderilmesi

gereken süre içinde, muaccel sigorta primi, işsizlik sigortası primi, idari para cezası ile bunlara

ilişkin gecikme cezası ve gecikme zammı borcu bulunmayan (C) gerçek kişisinin, kapsama giren

sigortalılarının yer aldığı 2008/Ekim ayına ilişkin aylık prim ve hizmet belgesini sehven 5510 sayılı

Kanun türü seçmeksizin Kuruma yasal süresi içinde e-Bildirge kanalıyla gönderdiği, muhteviyatı

sigorta primlerinin tamamını yine yasal süresi içinde ödediği ve 22/12/2008 tarihinde 2008/Ekim

ayına ilişkin daha önce yasal süresi içinde vermiş olduğu aylık prim ve hizmet belgesi için iptal,

5510 sayılı Kanun türü seçilmek suretiyle asıl nitelikte aylık prim ve hizmet belgesi vermiş olduğu

varsayıldığında, daha önce Kuruma yasal süresi içinde e-Bildirge kanalıyla gönderilmiş olan aylık

prim ve hizmet belgesinde kayıtlı sigortalılar ile iptal ve 5510 sayılı Kanun türü seçilmek suretiyle

düzenlenmiş olan aylık prim ve hizmet belgelerinde kayıtlı sigortalıların ve bunların prim ödeme

gün sayıları ve prime esas kazanç tutarlarının aynı olması kaydıyla, yukarıda açıklandığı şekilde

işlem yapılacak ve bahse konu işveren beş puanlık prim indiriminden yararlanabilecektir.

Öte yandan, asıl nitelikteki aylık prim ve hizmet belgelerini Kuruma 5510 sayılı Kanun

türünü seçmek suretiyle gönderen ve muhteviyatı prim tutarlarını da yasal süresi içinde ödeyerek

beş puanlık prim indirimden yararlanan işverenler, bahse konu belgelerde kayıtlı sigortalılara ilişkin

yasal süresi dışında iptal veya ek nitelikte aylık prim ve hizmet belgesi düzenlenmesi gerektiği

durumlarda, iptal veya ek nitelikteki prim belgelerini de yine 5510 sayılı Kanun türünü seçmek

suretiyle düzenleyecek, ancak, 5510 sayılı Kanun türü seçilmek suretiyle yasal süresi dışında

Kuruma verilmiş olan ek nitelikteki aylık prim ve hizmet belgelerinden dolayı (muaccel sigorta

primi, işsizlik sigortası primi, idari para cezası ile bunlara ilişkin gecikme cezası ve gecikme zammı

borcunun bulunup bulunmadığına bakılmaksızın) beş puanlık prim indiriminden yararlanılması

mümkün olamayacaktır.

3.3- Tahakkuk eden sigorta primlerinin yasal süresi içinde ödenmesi

Muaccel sigorta primi, işsizlik sigortası primi, idari para cezası ile bunlara ilişkin gecikme

cezası ve gecikme zammı borcu bulunmayan işverenlerce, 5510 sayılı Kanun türü seçilmek

suretiyle Kuruma yasal süresi içinde gönderilmiş olan aylık prim ve hizmet belgelerinden dolayı

tahakkuk eden malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primlerinin işveren hissesinin beş puanlık

kısmının Hazinece karşılanabilmesi için, aynı aya ilişkin olmak üzere, gerek 5510 sayılı Kanun

türü, gerek diğer teşvik kanunları, gerekse kanun türü seçilmeksizin Kuruma yasal süresi içinde

verilmiş aylık prim ve hizmet belgelerinden dolayı tahakkuk etmiş sigorta primlerinin, işveren

hissesinin Hazinece karşılanmayan kısmı ile sigortalı hissesinin tamamının yasal süresi içinde

ödenmesi şarttır.

Sigorta primlerinin işveren hissesine isabet eden kısmının Hazinece karşılanmayan kısmı ile

sigortalı hissesinin yasal süresi içinde ödenmemesi veya eksik ödenmesi halinde, (sözkonusu tutar

gecikme cezası ve gecikme zammı ile sonradan ödense dahi) ilgili ay için malüllük, yaşlılık ve

ölüm sigortası primlerinin işveren hissesinin beş puanlık kısmının Hazinece karşılanması gibi bir

durum sözkonusu olamayacağından, tahakkuk eden sigorta primlerinin tamamı (Hazine hissesi de

dahil), gecikme cezası ve gecikme zammı ile birlikte işverenlerden tahsil edilecektir.

5510 sayılı Kanun türü seçilmek suretiyle tahakkuk etmiş sigorta primlerinin yasal süresi

içinde ödenmesine rağmen, işsizlik sigortası primlerinin ödenmemesi veya eksik ödenmesi halinde

ise, ilgili ay için sözkonusu indirimden yararlanılabilecek, buna karşın ödenmemiş veya eksik

ödenmiş işsizlik sigortası primleri gecikme cezası ve gecikme zammı ile birlikte ödenmediği sürece

takip eden aylarda beş puanlık prim indiriminden yararlanılması mümkün olamayacaktır.

4- Malullük, Yaşlılık ve Ölüm Sigortaları Primlerinin İşveren Hissesi Hazinece

Karşılanacak Beş Puanlık Kısmının Hesaplanması

5510 sayılı Kanunun Prim oranları ve Devlet katkısı başlıklı 81 inci maddesinin birinci

fıkrasının;

(a) bendinde, malûllük, yaşlılık ve ölüm sigortaları prim oranının, sigortalının prime esas

kazancının % 20'si olduğu, bunun % 9'unun sigortalı hissesi, % 11'inin işveren hissesi olduğu,

(b) bendinde ise, Kanunun 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında çalışan

sigortalılar için uygulanacak malûllük, yaşlılık ve ölüm sigortaları prim oranının, (a) bendinde

belirtilen % 20 oranına; 60 fiilî hizmet gün sayısı eklenecek işlerde 1 puan, 90 fiilî hizmet gün

sayısı eklenecek işlerde 1,5 puan, 180 fiilî hizmet gün sayısı eklenecek işlerde 3 puan,

eklenmesi suretiyle belirleneceği, bu şekilde bulunan oran ile (a) bendinde belirtilen % 20

oranı arasındaki farka ait primin tamamının işveren tarafından ödeneceği,

öngörülmüştür.

Buna göre, 5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında

çalışan sigortalılar ve 5 inci maddenin birinci fıkrasının (c) bendinde belirtilen harp malulleri ile

3713 ve 2330 sayılı Kanunlara göre vazife malullüğü aylığı alanlardan kısa ve uzun vadeli sigorta

kollarına tabi olanlar için esas alınacak malûllük, yaşlılık ve ölüm sigortaları prim oranları;

- Fiili hizmet zammının uygulanmadığı işlerde; % 9 sigortalı hissesi, % 11 işveren hissesi,

- 60 gün fiilî hizmet gün sayısı eklenecek işlerde; % 9 sigortalı hissesi, % 12 işveren hissesi,

- 90 gün fiilî hizmet gün sayısı eklenecek işlerde; % 9 sigortalı hissesi, % 12,5 işveren hissesi,

- 180 gün fiilî hizmet gün sayısı eklenecek işlerde; % 9 sigortalı hissesi, % 14 işveren hissesi,

olacaktır.

Bu bağlamda, muaccel sigorta primi, işsizlik sigortası primi, idari para cezası ile bunlara

ilişkin gecikme cezası ve gecikme zammı borcu bulunmayan işverenlerin, kapsama giren

sigortalılarına ilişkin aylık prim ve hizmet belgelerini 5510 sayılı Kanun türünü seçerek yasal süresi

içinde Kuruma göndermeleri halinde, malûllük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primlerinden yukarıda

belirtilen işveren hisselerinin beş puanlık kısmı, ilgili ayda tahakkuk etmiş sigorta primlerinin

işveren hissesinin Hazinece karşılanmayan kısmı ile sigortalı hissesinin tamamının yasal süresi

içinde ödenmesi kaydıyla, Hazinece karşılanacaktır.

Örnek 1- Muaccel sigorta primi, işsizlik sigortası primi, idari para cezası ile bunlara ilişkin

gecikme cezası ve gecikme zammı borcu bulunmayan ve kısa vadeli sigorta kolları prim oranı (1)

olan (D) Anonim Şirketinin, kapsama giren sigortalılarına ilişkin 1 nolu belge türü ve 5510 sayılı

Kanun türü seçilmek suretiyle düzenlemiş olduğu 2008/Ekim ayına ilişkin aylık prim ve hizmet

belgesinde kayıtlı sigortalılarına ait prime esas kazanç tutarı toplamının 5.000,00 YTL olduğu

varsayıldığında, tahakkuk eden primler,

Sigorta kolları S.P.E.K. Prim oranı / % Prim tutarı / YTL

KVSK Primi : 5.000,00 1,00 50,00

MYO Primi : 5.000,00 20,00 1.000,00

GSS Primi : 5.000,00 12,50 625,00

olacak olup, malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primlerinin,

5.000,00 X 5 % = 250,00 YTL’si işveren hissesine ait Hazinece karşılanacak olan tutar,

5.000,00 X 6 % = 300,00 YTL’si işveren hissesine ait işverence ödenecek olan tutar,

5.000,00 X 9 % = 450,00 YTL’si sigortalı hissesine ait işverence ödenecek tutar,

olacaktır.

Bu durumda, işveren tarafından ödenmesi gereken, 50,00 YTL (KVSK Primi) +

750,00 YTL [(300,00 YTL + 450,00 YTL) MYO Primi] + 625,00 YTL (GSS Primi) =

1.425,00 YTL’nin yasal ödeme süresinin son günü olan 30/11/2008 tarihinin Pazar gününe

rastlaması nedeniyle ilk iş günü olan 1/12/2008 Pazartesi gününe kadar ödenmesi halinde, 250,00

YTL tutarındaki malullük, yaşlılık ve ölüm sigortası primleri Hazinece karşılanacaktır.

Buna karşın, işveren tarafından ödenmesi gereken 1.425,00 YTL tutarındaki sigorta primleri,

1/12/2008 tarihine kadar ödenmediği veya eksik ödendiği takdirde, 1.425,00 YTL + 250,00 YTL =

1.675,00 YTL’nin tamamı gecikme cezası ve gecikme zammı ile birlikte işverenden tahsil

edilecektir.

Örnek 2- 1 nolu örnekteki işverenin radyoaktif maddelerle yapılan işlerde çalıştırdığı (90

gün fiili hizmet gün sayısına tabi) sigortalılarına ilişkin 32 nolu belge türü ve 5510 sayılı Kanun

türü seçilmek suretiyle düzenlemiş olduğu 2008/Ekim ayına ilişkin aylık prim ve hizmet belgesinde

kayıtlı prime esas kazanç tutarı toplamının 6.500,00 YTL olduğu varsayıldığında, tahakkuk eden

primler,

Sigorta kolları S.P.E.K. Prim oranı / % Prim tutarı / YTL

KVSK Primi : 6.500,00 1,00 65,00

MYO Primi : 6.500,00 21,50 1.397,50

GSS Primi : 6.500,00 12,50 812,50

olacak olup, malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primlerinin,

6.500,00 X 5 % = 325,00 YTL’si işveren hissesine ait Hazinece karşılanacak olan tutar,

6.500,00 X 7,5 % = 487,50 YTL’si işveren hissesine ait işverence ödenecek olan tutar,

6.500,00 X 9 % = 585,00 YTL’si sigortalı hissesine ait işverence ödenecek tutar,

olacaktır.

Bu durumda, işveren tarafından ödenmesi gereken, 65,00 YTL (KVSK Primi) +

1.072,50 YTL [(487,50 YTL + 585,00 YTL) MYO Primi] + 812,50 YTL (GSS Primi) =

1.950,00 YTL’nin yasal ödeme süresinin son günü olan 1/12/2008 Pazartesi gününe kadar

ödenmesi halinde, 325,00 YTL tutarındaki malullük yaşlılık ve ölüm sigortası primleri Hazinece

karşılanacaktır.

Buna karşın, 1.950,00 YTL tutarındaki işveren tarafından ödenmesi gereken sigorta primleri,

1/12/2008 tarihine kadar ödenmediği veya eksik ödendiği takdirde, 1.950,00 YTL + 325,00 YTL =

2.275,00 YTL’nin tamamı gecikme cezası ve gecikme zammı ile birlikte işverenden tahsil

edilecektir.

5- Aylık Prim ve Hizmet Belgelerinin Yasal Süresi İçinde Verilmiş ve Muhteviyatı

Primlerinin de Yasal Süresi İçinde Ödenmiş Sayıldığı Hallerde Beş Puanlık Prim

İndiriminden Yararlanmanın Usul ve Esasları

Aylık Prim ve Hizmet Belgesinin Sosyal Güvenlik Kurumuna Verilmesine ve Primlerin

Ödenme Sürelerine Dair Usul ve Esaslar Hakkında Tebliğin, ‘Aylık prim ve hizmet belgelerinin

Kuruma verilme şekli ve süresi başlıklı’ bölümünde,

a) Toplu iş sözleşmeleri uyarınca geriye yönelik olarak ödenmesine karar verilen ücret

farklarına ilişkin ek nitelikteki aylık prim ve hizmet belgelerinin, toplu iş sözleşmesinin imzalandığı

tarihi,

b) Kamu kurum ve kuruluşlarında çalışan ve toplu iş sözleşmesi dışında kalan sigortalılar ile

özel sektöre ait işyerlerinde sendikalara üye olmamaları sebebiyle toplu iş sözleşmesi kapsamı

dışında kalan sigortalılara, geriye dönük ödenmesine karar verilen ücret farklarına ilişkin ek

nitelikteki aylık prim ve hizmet belgelerinin, alınan karar tarihini,

c) Ücretleri Maliye Bakanlığının vizesine tabi olan personele ödenen ücretlere ilişkin ek

nitelikteki aylık prim ve hizmet belgelerinin, vize işleminin gerçekleştiğine ilişkin yazının tarihini,

ç) Bir aydan fazla istirahat alan sigortalılara Kurumca ödenen geçici iş göremezlik ödeneğinin

yanı sıra istirahatlı bulunulan süre için işverenlerince toplu iş sözleşmesine dayanılarak ücret

ödenmesi hâlinde, bu ücretlere ilişkin ek nitelikteki aylık prim ve hizmet belgelerinin istirahat

süresinin sona erdiği tarihi,

d) 4857 sayılı İş Kanununun 21 inci maddesine istinaden iş mahkemelerince veya özel hakem

tarafından verilen kararların tebliğinden sonra, on iş günü içinde sigortalı, işe başlamak üzere

işverene başvurduğu takdirde, iş mahkemeleri veya özel hakemlerce verilen karar uyarınca

ödenmesine karar verilen ücretlere ilişkin ek nitelikteki aylık prim ve hizmet belgelerinin kesinleşen

mahkeme kararının sigortalıya tebliğ edildiği tarihi izleyen onuncu iş gününü,

e) İdare mahkemesi kararlarına göre görevlerine iade edilen sigortalı personele ödenmesine

karar verilen ücretlere ilişkin ek nitelikteki aylık prim ve hizmet belgelerinin kesinleşen mahkeme

kararının idareye tebliğ edildiği tarihi,

f) 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 4 üncü maddesinin (b) bendi kapsamına giren ve

5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendinde belirtilen sigortalılara

enflasyon farkı veya başka ad altında geriye yönelik olarak yapılan ödemelere ilişkin ek nitelikteki

aylık prim ve hizmet belgelerinin, ödemenin yapıldığı tarihi,

g) Toplu iş sözleşmelerine tabi işyeri işverenlerince veya kamu idarelerince ya da yargı

mercilerince verilen kararlara istinaden, hizmet akdinin mevcut olmadığı veya askıda olduğu bir

tarihte ödenen ücret dışındaki ödemelere ilişkin ek nitelikteki aylık prim ve hizmet belgelerinin

(ücret dışındaki bu ödemeler hizmet akdinin devam ettiği en son ayın kazancına dahil edilecektir.)

yukarıda belirtilen mercilerin kararlarının kesinleşme tarihlerini,

takip eden ay/dönemin, işyerinin özel nitelikte olması halinde 23 üne, resmi nitelikte olması

halinde ise 7’sine kadar, Kuruma, e-Sigorta kanalıyla gönderilmesi veya kağıt ortamında verilmesi

halinde yasal süresi içinde verilmiş kabul edileceği,

öngörülmüştür.

Buna göre, muaccel sigorta primi, işsizlik sigortası primi, idari para cezası ile bunlara ilişkin

gecikme cezası ve gecikme zammı borcu bulunmayan özel nitelikteki işyeri işverenlerinin yukarıda

maddeler halinde sayılan nedenlerden dolayı düzenleyecekleri aylık prim ve hizmet belgelerini,

yukarıda belirtilen tarihleri izleyen ayın 23’üne kadar Kuruma vermeleri, ilgili ayda tahakkuk etmiş

sigorta primlerinin işveren hissesinin Hazinece karşılanmayan kısmı ile sigortalı hissesinin

tamamını da yukarıda belirtilen tarihleri izleyen ayın sonuna kadar ödemeleri halinde beş puanlık

prim indiriminden yararlanmış olacaklardır.

Ancak, 5510 sayılı Kanunun 81 inci maddesinin birinci fıkrasının (ı) bendi 1/10/2008 tarihi

itibariyle yürürlüğe girdiğinden, yukarıda sayılan durumlardan dolayı yalnızca 2008/Ekim ve

sonraki dönemlere ilişkin düzenlenecek aylık prim ve hizmet belgeleri için 5510 sayılı Kanun türü

seçilebilecektir.

Örnek 1- Muaccel sigorta primi, işsizlik sigortası primi, idari para cezası ile bunlara ilişkin

gecikme cezası ve gecikme zammı borcu bulunmayan (D) Limited Şirketi ile (A) Sendikasınca

19/5/2009 tarihinde imzalanan toplu iş sözleşmesine istinaden, işyerinde çalışan sigortalılara

2008/Mayıs ila 2009/Nisan aylarına ilişkin olmak üzere her bir ay için 50,00 YTL ücret farkı

ödenmesine karar verildiği varsayıldığında, bahse konu dönemlere ilişkin ek nitelikteki aylık prim

ve hizmet belgelerinin 23/6/2009 tarihinde Kuruma e-Bildirge kanalıyla gönderilmesi sırasında, beş

puanlık işveren hissesi prim indirimi 1/10/2008 tarihi itibariyle yürürlüğe girdiğinden yalnızca

2008/Ekim ila 2009/Nisan ayına ilişkin prim belgeleri için 5510 Kanun türü seçilebilecek,

2008/Mayıs ila 2008/Eylül ayları için ise 5510 sayılı Kanun türü seçilemeyecektir. Dolayısıyla,

2008/Ekim ila 2009/Nisan ayına ilişkin düzenlenen ek nitelikteki aylık prim ve hizmet

belgelerinden kaynaklanan ve işverence ödenmesi gereken sigorta primlerinin 30/6/2009 tarihine

kadar ödenmesi halinde beş puanlık prim indiriminden yararlanılmış olacaktır.

Diğer taraftan, 2008/Ekim ve sonraki dönemlere ilişkin düzenlenmiş olan aylık prim ve

hizmet belgeleri Kuruma, Kanun türü seçilmeden veya farklı Kanun türü seçilmek suretiyle

gönderilmiş ise, bu belgelerde kayıtlı sigortalılara ilişkin yukarıda sayılan durumlar dolayısıyla

düzenlenecek ek nitelikteki aylık prim ve hizmet belgeleri de yine Kanun türü seçilmeksizin ya da

asıl belgede kayıtlı olan Kanun türü seçilmek suretiyle Kuruma gönderilecektir.

Dolayısıyla, daha önce düzenlenmiş asıl nitelikteki aylık prim ve hizmet belgelerinde kayıtlı

sigortalılar için 5510 sayılı Kanun türü seçilmiş ise, bu sigortalılara ilişkin yukarıda sayılan haller

dolayısıyla düzenlenecek ek nitelikte aylık prim ve hizmet belgeleri için de 5510 sayılı Kanun türü

seçilecek, buna karşın çeşitli nedenlerle daha önce düzenlenmiş asıl nitelikteki aylık prim ve hizmet

belgelerinde kayıtlı sigortalılar için 5510 sayılı Kanun türü seçilmemiş ise, bu sigortalılara ilişkin

yukarıda sayılan haller dolayısıyla düzenlenecek ek nitelikte aylık prim ve hizmet belgelerinin

süresi içinde verilip verilmediğine veya muaccel borcunun olup olmadığına bakılmasızın yine 5510

sayılı Kanun türü seçilemeyecektir.

Örnek 2- Muaccel sigorta primi, işsizlik sigortası primi, idari para cezası ile bunlara ilişkin

gecikme cezası ve gecikme zammı borcu bulunması nedeniyle 2008/Ekim ayına ilişkin aylık prim

ve hizmet belgesini 5510 sayılı Kanun türünü seçmeden Kuruma göndermiş olan (Y) Anonim

Şirketince, sözkonusu belgede kayıtlı sigortalılara toplu iş sözleşmesine istinaden ücret farkı

ödenmesine karar verildiği ve bahse konu ücret farklarına ilişkin ek nitelikteki aylık prim ve hizmet

belgesinin gönderileceği tarihte Kuruma muaccel borcunun bulunmadığı varsayıldığında, toplu iş

sözleşmesi gereğince ücret farkı ödenmesine karar verilen sigortalılara ilişkin düzenlenecek ek

nitelikteki aylık prim ve hizmet belgesi, asıl nitelikteki aylık prim ve hizmet belgesinin 5510 sayılı

Kanun türü seçilmeksizin düzenlenmiş olması nedeniyle, yine Kanun türü seçilmeksin düzenlenerek

Kuruma verilecektir.

6- Afet nedeniyle aylık prim ve hizmet belgesinin verilme süresi ile muhteviyatı

primlerin ödeme süresinin ertelenmesi halinde beş puanlık prim indiriminden yararlanmanın

usul ve esasları

5510 sayılı Kanunun “Afet durumunda belgelerin verilme süresi ve primlerin ertelenmesi”

başlıklı 91 inci maddesinin birinci fıkrasında,
İşyerleri yangın, su baskını, yer kayması, deprem

gibi afete uğrayan, tabii afet nedeniyle tarımsal faaliyetinden dolayı zarar gören işverenler ile 4

üncü maddenin birinci fıkrasının (b) bendi kapsamındaki sigortalılar, bu durumu belgelemeleri

kaydıyla olayın meydana geldiği tarihten itibaren üç ay içinde talepte bulunmaları ve prim ödeme

aczine düştüklerinin, yapılacak inceleme sonucu anlaşılması halinde, afet tarihinden önce ödeme

süresi dolmuş mevcut prim borçları ile afetin meydana geldiği tarihten itibaren tahakkuk edecek üç

aylık prim borçları, olayın meydana geldiği tarihten itibaren bir yıla kadar Kurumca ertelenebilir.

İkinci fıkrasında ise, “Birinci fıkrada belirtilen durumlarda, afetin meydana geldiği ayda

verilmesi gereken aylık prim ve hizmet belgeleri, afetin meydana geldiği ayı takip eden üç ay içinde

Kuruma verildiği takdirde, süresinde verilmiş sayılır.”

hükümleri yer almaktadır.

Kanunun bu hükmüne istinaden, afet nedeniyle prim borçlarının ertelenmesine Kurumca

karar verilen işverenler,

-Aylık prim ve hizmet belgesinin Kuruma gönderileceği tarihte muaccel sigorta primi, işsizlik

sigortası primi, idari para cezası ve bunlara ilişkin gecikme cezası ve gecikme zammı borçlarının

bulunmaması,

-5510 sayılı Kanun türü seçilmek suretiyle düzenlemiş oldukları aylık prim ve hizmet

belgelerini, Kuruma, süresi içinde vermiş olmaları,

- Ertelemeye tabi tutulmuş sigorta prim borçlarını erteleme süresi içinde ödemeleri,

kaydıyla beş puanlık prim indiriminden yararlanacaklardır.

7- Kurum Alacaklarının Katma Değer Vergisi İade Alacağından Mahsup Suretiyle

Ödenmesi

Bilindiği üzere, cari aya ilişkin sigorta primi ve işsizlik sigortası primleri, yasal ödeme

süresinin sona erdiği tarihten itibaren on beş gün içinde katma değer vergisi alacağından mahsup

suretiyle ödendiği takdirde yasal süresi içinde ödenmiş kabul edilmektedir.

Buna göre, muaccel borcu bulunmayan işverenlerin 5510 sayılı Kanun türünü seçmek

suretiyle yasal süresi içinde Kuruma vermiş oldukları aylık prim ve hizmet belgelerinden

kaynaklanan sigorta prim borçlarını yasal ödeme süresinin sona erdiği tarihten itibaren on beş

günlük süre içinde katma değer vergisi iade alacağından mahsup suretiyle ödemeleri halinde, beş

puanlık prim indiriminden yararlanmış olacaklardır.

Örnek 1- Muaccel sigorta primi, işsizlik sigortası primi, idari para cezası ile bunlara ilişkin

gecikme cezası ve gecikme zammı borcu bulunmayan (D) Anonim Şirketinin 2008/Ekim ayına

ilişkin 5510 sayılı Kanun türü seçilmek suretiyle düzenlemiş olduğu aylık prim ve hizmet belgesini

Kuruma yasal süre içinde verdiği, tahakkuk eden sigorta priminin, 1.425,00 YTL işveren ve

sigortalı hissesi, 250,00 YTL Hazine hissesi olduğu ve anılan işverence ödenmesi gereken 1.425,00

YTL tutarındaki sigorta priminin tamamının ilgili vergi dairesince katma değer vergisi iade

alacağından mahsup edilmek suretiyle 9/12/2008 tarihinde Kurumumuz hesaplarına aktarıldığı

varsayıldığında, anılan işveren 2008/Ekim ayına ilişkin düzenlenmiş aylık prim ve hizmet

belgesinden dolayı sözkonusu indirimden yararlanacaktır.

Cari aylara ilişkin sigorta prim borçlarının yasal ödeme süresinin sona erdiği tarihten itibaren

on beş günlük süre içinde katma değer vergisi iade alacağından mahsup suretiyle ödenmesi

sırasında, mahsup edilen tutarın sigorta prim borcunun tamamını karşılamaması durumunda,

mahsup edilen kısım yasal süresi içinde ödenmiş sayılmakta, buna karşın ödenmemiş kısım, on beş

günlük süre dikkate alınmaksızın, yasal ödeme süresinin sona erdiği tarihten ödemenin yapılacağı

tarihe kadar gecikme cezası ve gecikme zammı uygulanmak suretiyle tahsil edilmektedir.

Dolayısıyla, cari aya ilişkin sigorta prim borçlarının bir kısmı yasal ödeme süresinin sona

erdiği tarihi izleyen on beş günlük süre içinde katma değer vergisi iade alacağından mahsup

edilmek suretiyle ödenmesi halinde, ödenen kısım her ne kadar yasal süresi içinde ödenmiş kabul

edilse de, sigorta prim borcunun kalan kısmının yasal süresi içinde ödenmemiş olması nedeniyle

beş puanlık prim indiriminden yararlanılması mümkün olamayacaktır.

Örnek 2- Muaccel sigorta primi, işsizlik sigortası primi, idari para cezası ile bunlara ilişkin

gecikme cezası ve gecikme zammı borcu bulunmayan (D) Anonim Şirketinin 2009/Mart ayına

ilişkin 5510 sayılı Kanun türü seçilmek suretiyle düzenlemiş olduğu aylık prim ve hizmet belgesini

Kuruma yasal süre içinde verdiği, tahakkuk eden sigorta priminin, 1.935,00 YTL’sinin işveren ve

sigortalı hissesi, 325,00 YTL’sinin Hazine hissesi olduğu ve anılan işverence ödenmesi gereken

1.935,00 YTL tutarındaki sigorta priminin 1.900,00 YTL tutarındaki kısmının ilgili vergi dairesince

katma değer vergisi iade alacağından mahsup edilmek suretiyle 14/5/2009 tarihinde Kurumumuz

hesaplarına aktarıldığı varsayıldığında, 2009/Mart ayına ilişkin sigorta priminin tamamının yasal

süresi içinde ödenmemiş olması nedeniyle, bahse konu işverenin, 2009/Mart ayına ilişkin

düzenlenmiş aylık prim ve hizmet belgesinden dolayı beş puanlık prim indiriminden yararlanması

mümkün olamayacaktır.

Öte yandan, Kurum alacaklarının katma değer vergisi iade alacaklarından mahsup suretiyle

ödendiği durumlarda, sözkonusu paralar on-line olarak Kurum hesaplarına aktarılsa da, Kurumca,

ilgili müfredat kartlarına yapılan aktarma işlemleri manuel olarak yürütüldüğünden, işverenlerin

mağduriyetine neden olunmamasını teminen bahse konu paralar, Strateji Geliştirme Başkanlığı

Bütçe ve Muhasebe Daire Başkanlığınca gönderilecek listeler beklenilmeksizin Kurum hesaplarına

aktarıldığı tarihten itibaren en geç 10 gün içinde ilgili müfredat kartına aktarılacaktır.

8- Diğer Teşvik Kanunlarından Yararlanan İşverenlerin 81 inci Maddenin (ı) BendindeÖngörülen Sigorta Prim İndiriminden Yararlanmalarına İlişkin Usul ve Esaslar

Diğer teşvik kanunlarına istinaden işveren hissesi sigorta prim teşviki uygulamasından

yararlanmakta olan işverenlerin, teşvik kapsamına giren sigortalılarından dolayı aynı dönem için ve

mükerrer olarak 5510 sayılı Kanunun 81 inci maddesinin (ı) bendinde öngörülen beş puanlık prim

indiriminden yararlanmaları mümkün bulunmamaktadır.

Buna karşın, diğer teşvik kanunlarından yararlanan işverenler, diğer teşvik kanunları

kapsamına girmeyip 5510 sayılı Kanunun 81 inci maddesinin (ı) bendi kapsamına giren

sigortalılarına ilişkin düzenleyecekleri aylık prim ve hizmet belgelerini, muaccel sigorta primi,

işsizlik sigortası primi, idari para cezası ve bunlara ilişkin gecikme cezası ve gecikme zammı

borçları bulunmaması kaydıyla, 5510 sayılı Kanun türünü seçmek suretiyle gönderebileceklerdir.

Örnek- Muaccel sigorta primi, işsizlik sigortası primi, idari para cezası ile bunlara ilişkin

gecikme cezası ve gecikme zammı borcu bulunmayan (E) gerçek kişisinin, 18-29 yaşları arasında

yeni işe aldığı dört sigortalısından dolayı 4447 sayılı Kanunun geçici 7 nci maddesi hükmünden, iki

sigortalısının özürlü olması nedeniyle 4857 sayılı Kanunun 30 uncu maddesi hükmünden

yararlanılabilecek durumda olduğu ve sözkonusu işyerinde herhangi bir teşvik kanunu kapsamına

girmeyen altı sigortalının daha çalışmış olduğu varsayıldığında, bahse konu işveren yasal süresi

içinde verilmek kaydıyla, aylık prim ve hizmet belgesini aşağıda belirtilen seçeneklerden herhangi

birini tercih etmek suretiyle düzenleyebileceklerdir.

a) Sigortalıların tamamı için 5510 sayılı Kanun türünü,

b) Özürlü sigortalılar için 4857, diğer sigortalılar için 5510 sayılı Kanun türünü,

c) Yeni işe alınan 18-29 yaş arası sigortalılar için 4447, özürlü sigortalılar için 4857, kalan

altı sigortalı için 5510 sayılı Kanun türünü,

d) Yeni işe alınan 18-29 yaş arası sigortalılar için 4447, özürlü sigortalılar ile kalan altı

sigortalı için 5510 sayılı Kanun türünü,

seçebilecektir.

9- Alt İşvereni Bulunan İşyerleri ve Alt İşverenlerle İlgili İşlemler

5510 sayılı Kanunun “İşveren, işveren vekili, geçici iş ilişkisi kurulan işveren ve alt işveren”

başlıklı 12 nci maddesinin 6 ncı paragrafında,
Bir işverenden, işyerinde yürüttüğü mal veya hizmet

üretimine ilişkin bir işte veya bir işin bölüm veya eklentilerinde, iş alan ve bu iş için görevlendirdiği

sigortalıları çalıştıran üçüncü kişiye alt işveren denir. Sigortalılar, üçüncü bir kişinin aracılığı ile

işe girmiş ve bunlarla sözleşme yapmış olsalar dahi, asıl işveren, bu Kanunun işverene yüklediği

yükümlülüklerden dolayı alt işveren ile birlikte sorumludur.”
hükmü yer almaktadır.

Kanunun bu hükmüne istinaden, alt işverenlerin (aracıların) Kuruma olan borçlarından, alt

işveren ile birlikte, asıl işveren de sorumlu tutulmaktadır.

Dolayısıyla, malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primlerinin işveren hissesinin beş puanlık

kısmının Hazinece karşılanabilmesi için her bir işyeri bazında muaccel sigorta primi, işsizlik

sigortası primi, idari para cezası ile bunlara ilişkin gecikme cezası ve gecikme zammı borcunun

bulunmaması gerektiğinden, asıl işverenin sözkonusu indirimden yararlanmak amacıyla aylık prim

ve hizmet belgesini 5510 sayılı Kanun türünü seçerek Kuruma gönderebilmesi için, gerek

kendisinden gerekse kendisinden iş alan alt işverenlerden kaynaklanan muaccel sigorta primi,

işsizlik sigortası primi, idari para cezası ile bunlara ilişkin gecikme cezası ve gecikme zammı

borcunun bulunmaması gerekmektedir.

Buna karşın, alt işverenler, yalnızca kendi çalıştırmış oldukları sigortalılara ilişkin borçlardan

sorumlu tutulabileceğinden, asıl işverenin veya diğer bir alt işverenin Kuruma muaccel sigorta

primi, işsizlik sigortası primi, idari para cezası ile bunlara ilişkin gecikme cezası ve gecikme zammı

borcu bulunmasına rağmen, kendi alt işverenliğinden kaynaklanan muaccel borçlarının

bulunmaması halinde sözkonusu indirimden yararlanabilecektir.

Örnek- 2008/Kasım ayına ilişkin aylık prim ve hizmet belgesinin Kuruma gönderilmesi

gereken sürenin son günü olan 23/12/2008 tarihinde asıl işveren olan (A) Limited Şirketi ve

kendisinden iş alan alt işverenlerin muaccel borçlarının,

Sigorta primi İşz.Sigor.Primi İdari P. C. G. C. ve G. Z.

Asıl işveren; ------ ------ ------ ------

1 nolu alt ------ ------ ------ ------

2 nolu alt 500,00 75,00 ------ 87,00

3 nolu alt ------ ------ 325,00 46,00

olduğu varsayıldığında,

- Asıl işveren olan (A) Limited Şirketi, (her ne kadar kendi çalıştırmış olduğu sigortalılardan

dolayı Kuruma muaccel borcu bulunmasa da) kendisinden iş alan 2 ve 3 nolu alt işverenlerin

Kuruma muaccel borçlarının bulunması ve bu borçlardan alt işverenlerle birlikte sorumlu olması;

(2) ve (3) nolu alt işverenler ise, kendi çalıştırmış oldukları sigortalılardan dolayı muaccel

borçlarının bulunması; nedeniyle aylık prim ve hizmet belgelerini, 5510 sayılı Kanun türünü

seçmek suretiyle gönderemeyeceklerdir.

- (1) nolu alt işveren ise, çalıştırmış olduğu sigortalılardan dolayı Kuruma borcunun

bulunmaması ve gerek asıl işverenin, gerekse diğer alt işverenlerin Kuruma olan borçlarından

dolayı herhangi bir sorumluluğunun bulunmaması nedeniyle aylık prim ve hizmet belgesini 5510

sayılı Kanun türünü seçmek suretiyle gönderebilecektir.

10- Muvazaalı İşlemlerin Önlenmesi

Muaccel sigorta primi, işsizlik sigortası primi, idari para cezası ile bunlara ilişkin gecikme

cezası ve gecikme zammı borcu bulunan işverenlerin, 5510 sayılı Kanunun 81 inci maddesinde

öngörülen sigorta prim indiriminden yararlanmak amacıyla, mevcut işyerlerini kapatarak değişik bir

ad veya unvan ya da iş birimi olarak faaliyete geçirdiklerinin anlaşılması halinde, bu işyerleri

sözkonusu indirimden yararlandırılmayacaktır.

Yine, muaccel sigorta primi, işsizlik sigortası primi, idari para cezası ile bunlara ilişkin

gecikme cezası ve gecikme zammı borcu bulunan alt işverenlerin çalıştırdıkları sigortalıları aynı

işverenden iş alan muaccel borcu bulunmayan başka bir alt işveren üzerinden ya da kendi veya alt

işverenlerinin çalıştırmış olduğu sigortalılardan dolayı muaccel borcu bulunan asıl işverenlerin

çalıştırmış oldukları sigortalıları, muaccel borcu bulunmayan alt işverenler üzerinden beş puanlık

prim indiriminden yararlanmak amacıyla bildirdiklerinin anlaşılması halinde, bu nitelikteki işveren

ve alt işverenler de beş puanlık prim indiriminden yararlandırılmayacaktır.

Dolayısıyla belirtilen durumdaki işverenlerden/alt işverenlerden, 5510 sayılı Kanun türünü

seçmek suretiyle düzenlenmiş oldukları aylık prim ve hizmet belgeleri için iptal nitelikte; ve bu

belgeler yerine Kanun türü seçilmeksizin asıl veya ek nitelikte; aylık prim ve hizmet belgelerinin

düzenlenerek Kuruma verilmesi istenilecek, verilmemesi halinde ise, sözkonusu belgeler Kurumca

re’sen düzenlenecek ve daha önce Hazinece yersiz olarak karşılanmış olan primler, ödeme

vadesinin bittiği tarihten tahsil tarihine kadar gecikme cezası ve gecikme zammı ile birlikte

işverenlerden/alt işverenlerden tahsil edilecektir.

Diğer taraftan, bir döneme ilişkin aylık prim ve hizmet belgesinden kaynaklanan sigorta primi

ve işsizlik sigortası primlerinin yasal ödeme süresi sona ermeden, takip eden aya ilişkin aylık prim

ve hizmet belgesinin Kuruma gönderilmesi mümkün bulunmaktadır. 5510 sayılı Kanun türü

seçilmek suretiyle düzenlenmiş olan aylık prim ve hizmet belgesinden kaynaklanan sigorta primi ve

işsizlik sigortası primlerinin yasal ödeme süresi sona ermeden takip eden aya ilişkin aylık prim ve

hizmet belgesinin Kuruma 5510 sayılı Kanun türü seçilerek gönderilmesi ve bir önceki aya ilişkin

aylık prim ve hizmet belgesinden kaynaklanan borçlar ödenmeden takip eden aya ilişkin aylık prim

ve hizmet belgesinden kaynaklanan borçların ödenerek beş puanlık prim indiriminden yersiz olarak

yararlanılmış olup olmadığının tespiti için, bu nitelikteki işyerlerinin her ay düzenli olarak listesi

alınacak, gerekli kontroller yapıldıktan sonra Hazinece yersiz olarak karşılanmış olan sigorta

primleri, ödeme vadesinin bittiği tarihten tahsil tarihine kadar gecikme cezası ve gecikme zammı ile

birlikte işverenlerden/alt işverenlerden tahsil edilecektir.

Dolayısıyla, aylık prim ve hizmet belgesinin 5510 sayılı Kanun türü seçilmek suretiyle

gönderilebilmesi amacıyla muaccel sigorta primi, işsizlik sigortası primi, idari para cezası ile

bunlara ilişkin gecikme cezası ve gecikme zammı borcunun bulunup bulunmadığı konusunda

bilgisayar programlarınca yapılacak borç sorgulaması sırasında, bir önceki aya ilişkin düzenlenmiş

olan aylık prim ve hizmet belgesinden kaynaklanan borçlar sorgulanmadığından, bir önceki aya

ilişkin aylık prim ve hizmet belgesinden kaynaklanan borçlarını ödemeyen işverenlerin, e-Bildirge

programları vasıtasıyla aylık prim ve hizmet belgesinin gönderilmesi sırasında 5510 sayılı Kanun

türü açılsa da, sözkonusu Kanun türünü seçmemeleri gerekmektedir.

11- Diğer Hususlar

11.1- Özel nitelikteki bina inşaatı ile ihale konusu işyeri işverenleri, aranılan şartları sağlamış

olmaları kaydıyla, beş puanlık prim indiriminden yararlanabileceklerdir.

11.2- İsteğe bağlı sigortalılar adına tahakkuk eden malullük, yaşlılık ve ölüm sigorta kollarına

ait primlerin tamamı sigortalı hissesi olduğundan, bu nitelikteki sigortalılar, 81 inci maddenin

birinci fıkrasının (ı) bendinde düzenlenen işveren hissesi sigorta prim indirimi kapsamında

bulunmamaktadır.

11.3-
Muaccel sigorta primi, işsizlik sigortası primi, idari para cezası ile bunlara ilişkin

gecikme cezası ve gecikme zammı borcu bulunmayan işverenlerce aylık prim ve hizmet belgeleri

 

5510 sayılı Kanun türü seçilerek Kuruma gönderildikten sonra, muhteviyatı prim tutarlarının

on-line banka kanalıyla ödenmesi halinde, sözkonusu paralar ilgili Bankaca mutabakat onayının

verilmesi halinde işyeri müfredat kartına kısa süre içinde aktarılmaktadır. Buna karşın, bahse konu

paraların Ünitelerin ilgili bankalardaki kullanım hesaplarına veya posta ya da başka bir Ünite

kanalıyla ödenmesi halinde sözkonusu işlemler manuel olarak yürütüldüğünden, primlerin ilgili

müfredat kartına aktarılması işlemleri kimi zaman uzun süre almaktadır.

Bu bağlamda, primlerin ödenmesinde on-line banka kanalı yerine yukarıda belirtilen ödeme

şekillerinden birinin kullanılması halinde, takip eden aylarda aylık prim ve hizmet belgelerinin

Kuruma gönderilmesi sırasında bilgisayar programlarınca yapılacak borç sorgulaması sırasında

bahse konu paraların ilgili müfredat kartlarına işlenmemiş olması nedeniyle muaccel borcun

bulunduğu yönünde uyarı mesajı ile karşılaşılabileceğinden, cari ay primlerinin on-line tahsilat

yetkisi verilmiş bankalara ödenmesi halinde, sonradan yaşanabilecek sorunlar önlenmiş olacaktır.

11.4- Hazinece karşılanan sigorta primleri, gelir ve kurumlar vergisi uygulamalarında gider

veya maliyet unsuru olarak dikkate alınmayacaktır.

11.5- Çalıştırdıkları sigortalıları Kuruma bildirmeyen işyerleri ile sigorta prim

indiriminden yararlandıktan sonra geriye yönelik olarak aylık prim ve hizmet belgesi

düzenleyen işyerleri hakkında yapılacak işlemler ve
prim, idari para cezası ve bunlara ilişkin

gecikme cezası ve gecikme zammı borçları çeşitli kanunlar gereğince yeniden yapılandırılmış

veya 6183 sayılı Kanunun 48 inci maddesine istinaden tecil ve taksitlendirilmiş olan

işverenlerin beş puanlık prim indiriminden yararlanmalarının ardından yapılandırma veya

tecil ve taksitlendirme anlaşmalarının bozulması halinde yapılacak işlemler çıkarılacak olan

genelge ile ayrıca açıklanacaktı
r.

12- Muhasebe İşlemleri

5510 sayılı Kanunun 81 inci maddesinin (ı) bendi kapsamına giren sigortalılara ilişkin işveren

hissesi sigorta primlerinin Hazinece karşılanabilmesi amacıyla Muhasebe birimlerince yapılacak

olan işlemler, Strateji Geliştirme Başkanlığı-Bütçe ve Muhasebe Daire Başkanlığınca ayrıca

açıklanacaktır.

Bilgi edinilmesini ve gereğinin buna göre yapılmasını rica ederim.