E-DEFTER UYGULAMASINA İLİŞKİN SON DEĞİŞİKLİKLER

 

Tarih: 12.11.2019

Sayı: 2019:37

 

19 Ekim 2019 tarih ve 30923 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Elektronik Defter Genel Tebliği (Sıra No:1)’de Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ (Sıra No:3) ‘de yer alan hükümler aşağıdaki gibidir:

  e-Defter Uygulamasına Dâhil Olma Zorunluluğu:

1- e-Fatura uygulamasına geçiş zorunluluğu bulunan mükellefler e-Fatura uygulamasına geçtiklerinde (e-Fatura uygulamasına yıl içinde zorunlu olarak geçen mükellefler bakımından izleyen yılın başından itibaren),

2-Bağımsız denetime tabi olan şirketler 1/1/2020 tarihinden itibaren, 2020 ve müteakip yıllarda bağımsız denetime tabi olma şartlarını sağlayan mükellefler ise şartların sağlandığı yılı takip eden yılın başından itibaren e-Defter uygulamasına zorundadırlar.

3-İsteğe bağlı e-Defter tutmak isteyenler, başvurularını izleyen ayın başından itibaren defterlerini e-Defter olarak tutabilirler.

e-Defter uygulamasına geçme zorunluluğu bulunan mükellefler; tam bölünme, birleşme (devralma şeklinde birleşme ve yeni kuruluş şeklinde birleşme) veya tür (nev’i) değişikliğine gitmeleri halinde devrolunan veya birleşilen tüzel kişi mükellefler ile tam bölünme veya tür (nev’i) değişikliği sonucunda ortaya çıkan yeni tüzel kişi mükellefler 3 ay içinde elektronik defter uygulamasına geçmek zorundadır.

Gelir idaresi Başkanlığı, riskli ya da vergiye uyum düzeyi düşük olduğu tespit edilen mükellefleri faaliyet, sektör ve ciro tutarına bağlı olmaksızın, geçiş hazırlıkları için en az 3 ay süre vermek suretiyle e-Defter uygulamasına geçme zorunluluğu getirebilir.

Uygulamadan Yararlanmaya İlişkin Usul ve Esaslar

Gerek zorunlu gerekse ihtiyari olarak defterlerini elektronik ortamda oluşturacak, kaydedecek, muhafaza ve ibraz edecek olan

a) Gerçek kişi mükellefler Nitelikli Elektronik Sertifika (NES) veya Mali Mühür

b) Tüzel kişi mükelleflerin Mali Mühür alacaklardır.

Kullanacakları yazılımın da Gelir İdaresi Başkanlığı’ndan uyumluluk onayı almış bir yazılım olması gerekmektedir.

e-Defter uygulamasına dahil olanlar, Gelir İdaresi Başkanlığı’nca belirlenen format ve standartlara uygun olarak aylık dönemler itibarıyla e-Defterlerini oluşturmaya ve saklamaya başladıkları aydan itibaren söz konusu defterlerini kağıt ortamında tutamayacaklardır.Bu mükelleflerin kağıt ortamında tuttukları defterler hiç tutulmamış sayılacaktır.

Defter kaydı yerine geçecek Muhasebe Fişlerinin de  e-Defter kayıtları ile birlikte muhafaza edilmesi ve istenildiğinde ibraz edilmesi gerekmektedir.

 Hesap döneminin ilk ayına ait beratın alınması açılış onayı, son ayına ait beratın alınması kapanış onayı, diğer aylara ait beratların alınması ise ilgili aylara ait defterlerin noter onayı yerine geçer.

E defter uygulamasındaki mükellefler;  aylık dönemler halinde oluşturacakları e-Defter ve berat dosyalarını,

1- Defter ve berat dosyalarının ilgili olduğu ayı takip eden üçüncü ayın son gününe kadar,

2- Hesap dönemlerinin son ayına ait defter ve berat dosyaları, gelir veya kurumlar vergisi beyannamelerinin verildiği ayın son gününe kadar.

oluşturmak, NES veya Mali Mühürle zaman damgalı imzalamak/onaylamak ve berat dosyaları e-Defter uygulamasına yüklemek suretiyle Gelir idaresi Başkanlığı onaylı halini almak zorundadırlar:

Mükelleflerin defter ve berat dosyalarını oluşturma, NES veya Mali Mühürle imzalama/onaylama ve Başkanlık onaylı berat dosyalarını alma süreleri aşağıdaki gibidir:

e-Defter Dosyaları, Berat Dosyaları ve Muhasebe Fişlerinin Muhafaza ve İbrazı

a) e-Defter dosyaları ve bunlara ait berat dosyaları birbirleri ile ilişkili şekilde elektronik ortamda, muhasebe fişleri ise kağıt ve/veya elektronik ortamda, istenildiğinde ibraz edilmek üzere muhafaza edilmek zorundadır.

b) e-Defter dosyaları,  berat dosyaları ve elektronik ortamda oluşturulan muhasebe fişlerinin (muhasebe fişleri hariç) kağıt ortamdaki hali hukuken hüküm ifade etmeyecektir.

c) e-Defter dosyaları, elektronik ortamda oluşturulan muhasebe fişleri ve ilgili berat dosyalarını istenildiğinde elektronik, manyetik veya optik araçlar vasıtasıyla eksiksiz ve okunabilir şekilde ibraz etmekle yükümlüdür.

d) e-Defter ve berat dosyalarının mükelleflerin kendilerine ait bilgi işlem sistemlerinde muhafaza edilmesi gerekmektedir. Üçüncü kişiler nezdinde ya da yurt dışında muhafaza işlemi, muhafaza ve ibraz sorumluluğunu ortadan kaldırmamakta ve muhafaza yükümlülüğünün Türkiye Cumhuriyeti sınırları içerisinde ve Türkiye Cumhuriyeti kanunlarının geçerli olduğu yerlerde yerine getirilmesi zorunludur.

e-Defter Uygulamasından Yararlanma İzninin İptali

e-Defter oluşturma izni bulunmakla birlikte, gerekli usul ve esaslara uymayan ve yapılacak uyarıya rağmen gerekli tedbirleri almayanların, e-Defter oluşturma izinleri yapılacak değerlendirme üzerine iptal edilebilir. İzinleri iptal edilenler, bir yıl süre ile e-Defter uygulamasından yararlanamazlar.

e-Defter Uygulamasında Mücbir Sebep Durumu

 e-Defter tutanlar, Vergi Usul Kanununda belirtilen “Mücbir Sebep” halleri nedeniyle e-Defter veya beratlarına ait kayıtlarının bozulması, silinmesi, zarar görmesi veya işlem görememesi ve e-Defter ve berat dosyalarının muhafaza edildiği e-Defter saklama hizmeti veren özel entegratör kuruluşlardan veya Başkanlıktan ikincil örneklerinin temin edilemediği hallerde, söz konusu durumların öğrenilmesinden itibaren tevsik edici bilgi ve belgeleri ile birlikte 15 gün içinde ticari işletmesinin bulunduğu yetkili mahkemesine başvurarak kendisine bir zayi belgesi verilmesini istemelidir. Bu durumda mükelleflerin zayi olan e-Defter kayıtlarının yeniden oluşturulması ve bunlara ait yeni oluşturulan e-Defter ve berat dosyalarının sisteme yeniden yüklenmesi için Gelir idaresi Başkanlığı tarafından yazılı izin verilir.

 e-Defter ve beratların imzalanmasında kullanılan elektronik imza araçları ile mali mühürlerin,  mükelleflerin elinde olmayan sebeplerle arızalanması, çalınması ve benzeri diğer nedenlerle elektronik defter ve beratların imzalama işleminin gerçekleştirilememesi halinde,  mükellefler söz konusu durumu ve yeni elektronik imza aracının/mali mührün teminine yönelik başvuru işlemlerinin yapıldığını tevsik eden bilgi ve belgelerle Başkanlığa başvurmak zorundadır. Yeni elektronik imza aracının/mali mührün temin edilmesini müteakip en geç üç iş günü içinde imzalanan e-Defter ve/veya berat dosyalarının Başkanlık sistemine yüklenmesi gerekmektedir.

e-Defter tutanlar, e-Defterlerini oluşturdukları ve muhafaza ettikleri bilgi işlem sistemlerinin haczedilmesi veya bu sistemlere yetkili mercilerce el konulması halinde, durumu en geç üç iş günü içerisinde Başkanlığa bildirmek ve kayıtlarını nasıl tamamlayacağına ilişkin ayrıntılı bir plan sunmak zorundadır.

İlgili Tebliğ Ektedir.Saygılarımızla,